Adolescenten

Sebastiaan Leenaert: Roots

door Karen Ghonem-Woets

14+ - Sebastiaan Leenaert is docent Nederlands aan een lerarenopleiding. In 2008 debuteerde hij als jeugdboekenauteur met Andijvie met een plastic vork (Clavis), een verhaal over een jongen met borderline. Daarna volgden Witte olifant (Clavis, 2009) over een Nepalese straatjongen die een magisch boek steelt en een machtig tovermeester wil worden, het 'gruwelsprookje' Misschien een engel (Clavis, 2010) en Bastaard in een donker land (Manteau, 2012), over het leven van een buitenbeentje in een circus. Het zijn allemaal jongerenboeken waarin demonen een belangrijke rol spelen, in letterlijke dan wel figuurlijke zin.
Ook in Leenaerts vijfde jeugdroman, Roots, komen demonen voor. Hier nemen ze de vorm aan van herinneringen van de ongeveer veertienjarige hoofdpersoon die het Afrikaanse Kungu ontvlucht is. Tijdens zijn vlucht ziet hij hoe veel mensen worden vermoord dan wel sterven van uitputting en honger. Ook zijn jonge broertje komt om. De herinneringen aan zijn moederland en de ontsnapping zijn verweven met het verhaal over het heden van A., die vertelt in de ik-vorm. In dat heden lijkt A. geen echte thuis gevonden te hebben. Zijn vader is weggegaan en in zijn huis komt hij voortdurend allemaal vrouwelijke kennissen van zijn moeder tegen. A. vergelijkt hen meteen aan het begin van het boek met vogels: 'Ze kwekken erop los. Kwekker kwéék kwakkwak. Ganzen, met lange halzen, en hun hoofden stoten mechanisch naar links en rechts. Ze pikken naar elkaars woorden, vangen ze, kleine zwarte insecten, ze vreten ze op. Twintig bonte vogels op elkaar gepakt in een ruimte van vier bij drie, een kamer met ouderwetse gordijnen voor de ramen en een zoete geur die er niet lijkt te passen, een koffievlek op de armleuning van een stoel, en niemand weet hoe die er gekomen is, want 'wij zijn nette mensen'. De ogen van de ganzen priemen onder hun hoofddoeken uit. Kwek kwek. Het zijn trekvogels. Lang geleden kwamen ze gevlogen, van over het water, bouwden hier een nest voor zichzelf. Sommigen kwamen alleen, maar de meesten, zoals mijn moeder, kwamen met hun gezin, met hun hebben en houden, dat door afstand en tijd verworden was tot bijna niks'.
A. heeft het niet op de vrouwen uit zijn eigen gemeenschap of andere gemeenschappen van vluchtelingen, maar ook niet op de vrouwen in het land waar hij nu woont. Vooral niet op psychologe An, 'duur betaald en overtuigd dat ze mijn demonen kan wegjagen'. Volgens A. zijn er alleen maar goede vrouwen of sletten. Dat beeld zorgt er samen met zijn agressie voor dat hij uiteindelijk in een gesloten inrichting terechtkomt.
A. vertelt zijn verhaal in genummerde hoofdstukken. Deze worden afgewisseld met vier hoofdstukken die geschreven zijn vanuit het perspectief van een meisje dat ook in de inrichting zit. Dit onderbreekt de spanningsboog die juist door de weergave van de gedachten en gevoelens van A. zorgvuldig is opgebouwd. Daarnaast krijgt de lezer zo weinig over haar te weten, dat deze hoofdstukken beter achterwege waren gelaten. Zij lijkt uiteindelijk wel A.’s redding te worden, of tenminste voor een ommekeer te kunnen zorgen in zijn manier van denken, maar hoe precies, wordt niet geheel duidelijk.
Leenaert is erin geslaagd om de lezer mee te laten leven met een behoorlijk onsympathieke hoofdpersoon, die krachttermen gebruikt, andere mensen snel van een stempel voorziet, cynisch en behoorlijk de weg kwijt is. Maar met wie je ook meeleeft wanneer hij vertelt over zijn vlucht naar veilig gebied en de dood van zijn broertje, wiens wegteren hij treffend vergelijkt met geleidelijk aan onzichtbaar worden.

Sebastiaan Leenaert, Roots, Manteau Antwerpen, 2013, 151 p., € 15,95. ISBN 9789022329306. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2013

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri