Adolescenten

Guido Bottinga: De verwanten

door Jürgen Peeters

14+ - In het herdenkingsjaar 2014 verschijnt een stroom aan jeugdboeken over de Eerste Wereldoorlog. Ook de Nederlandse Guido Bottinga wijdt deze lijvige jeugdroman aan de ‘Grooten Oorlog’. De verwanten opent met een aangrijpende proloog waarin een anonieme soldaat ter dood wordt veroordeeld, die je oprecht nieuwsgierig maakt naar zijn ware identiteit en geschiedenis.
Vervolgens focust de auteur in twee lijvige delen op het hoofdpersonage Luka. Begin augustus 2013 reist zij met de Engelse geschiedenisstudent William richting Ieper, waar William aan een onderzoekproject rond de ‘gasoorlog’ zal werken. Hun ontluikende vakantieliefde op een Franse camping precies een jaar ervoor, werd abrupt afgebroken door een vooralsnog onduidelijk voorval. Aanvankelijk integreert Bottinga meer van zulke lege plekken, maar in plaats van de lezer mondjesmaat informatie te verschaffen, verliest de auteur zich in talloze expliciteringen en vooruitwijzingen. De personele vertelinstantie treedt daarbij hinderlijk uitleggerig op de voorgrond, wat het vertelritme nodeloos vertraagt. Ondanks haar persoonlijke bedenkingen ervaart Luka een ‘onweerstaanbare drang om naar Ieper te reizen.’ Een geheimzinnige figuur met rood haar duikt voortdurend in haar nachtmerries en visioenen op, en stuurt Luka richting ‘Flanders Fields’. Dat gevoel wordt nog versterkt als ze via haar tante Jeanne brieven uit de Eerste Wereldoorlog in handen krijgt, geschreven door Julius, de Duitstalige verloofde van haar oudtante Sophie. Uit deze brieven, in hun geheel in de roman opgenomen, spreekt een opvallend kinderlijke schrijftrant. De coming-of-age over de generaties heen wordt eveneens nadrukkelijk in het verhaal verwerkt. Luka en William krijgen als vanzelfsprekend de hulp van ervaren volwassenen, zoals tante Jeanne: 'Als je met Jeanne praat, dan begin je vanzelf na te denken over wat je met je leven moet. Voor welke keuzes je nu staat. Volgens welke principes je wilt leven. Dat soort dingen.' Het staat in schril contrast met de moeizame groei naar volwassenheid van jonge soldaten in tijden van oorlog, gruwel en geweld.
Eerder dan emotionele betrokkenheid bereiken, doceert Bottinga gratuite geschiedenislessen over de Eerste Wereldoorlog, Ieper en de ‘Last Post’. In Ieper ontspoort de weliswaar rommelig uitgewerkte, maar vooralsnog geloofwaardige plot volledig. De in Julius’ brieven geïntroduceerde theorie omtrent theosofie en reïncarnatie wordt wel erg letterlijk genomen als Luka meent de reïncarnatie van Julius te zijn. En ook William zou weleens de ziel van een reeds lang overleden soldaat in zich kunnen dragen. De toch al rammelende plot wordt via deze zweverige thematiek geheel ongeloofwaardig, een trucje dat de auteur echter nodig heeft om zijn happy end te garanderen.


Guido Bottinga, De verwanten, Lemniscaat Rotterdam, 2014, 412 p., € 17,95. ISBN 9789047706731. Distributie: De Eenhoorn

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp cop. 2014

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri