Vanaf zes jaar

Taï-Marc Le Thanh, Rebecca Dautremer (ill.): Elvis

door Jen de Groeve

8+ - Het prentenboek Elvis doet het verhaal van de arme jongen uit het diepe zuiden van de Verenigde Staten, die van zijn vader een gitaar krijgt en de kracht van de muziek ontdekt. Hij trekt zich terug in het moeras aan de Mississippi en leert de blues. Iedereen raakt betoverd door zijn liedjes. Hij laat mensen dansen en meisjes vallen flauw van emotie. Hij is een ster en trekt een schitterend wit pak aan. Dan ontmoet hij Priscilla. Hij zou een liefdeslied willen schrijven, maar realiseert zich dat hij niets van de Liefde weet. Een oude man die in het moeras woont, zegt hem dat hij op reis  moet gaan. Hij koopt een ‘snoeproze’ Cadillac en rijdt naar het westen. Daar heeft hij drie belangrijke ontmoetingen. Een indiaan toont hem de ruimte die de wereld hem biedt, een wat sinistere man, ‘de Kolonel’, stuurt hem naar Las Vegas, en een vrouw in het wit knipoogt naar hem, waardoor hij weet dat zijn doel nabij is.

Elvis realiseert zijn droom. Als hij zijn gitaar neemt, gaan alle lichten aan in Las Vegas, de zon verdwijnt achter de horizon om het schitterende schouwspel niet te storen. Hij leeft voortaan in immense luxe, hij kan alles hebben wat hij wil, men zegt zelfs dat hij koning werd. ‘Maar dat zijn waarschijnlijk maar verhalen.’ Het medaillon dat zijn moeder hem had meegegeven, is hij echter kwijt en Elvis voelt zich verschrikkelijk verloren. Hij verlaat Las Vegas en trekt verder tot hij niet meer verder kan: hij staat voor de zee. Elvis verdwijnt, niemand weet waarheen. Het moet wel zo zijn dat hij een lied ‘van uitzonderlijke schoonheid’ gehoord heeft, en dat hij ‘het allermooiste liefdeslied ooit’ schreef. En dat hij terug naar huis ging en speelde. Voor zijn vader en moeder, en voor Priscilla.

Een prentenboek over de mythe Elvis Presley, enigszins onverwacht is het wel. Maar uit de heilloze levensloop van een megaster, waarin onsterfelijke roem en de diepste persoonlijke ellende samengaan, valt, wanneer je de juiste accenten legt, best een sprookjesachtig verhaal te distilleren. De mens koestert immers een groot verlangen om los te komen uit de sleur van alledag en zijn wensdromen werkelijkheid te zien worden. De vraag is echter wat er nodig is om van een pseudosprookje een literaire verwerking te maken die standhoudt.

Rebecca Dautremer schildert grootse prenten en haar boeken hebben onveranderlijk een melancholische toets, met warme kleuren en enigszins exotische figuren. Het spel met licht en donker zorgt hier voor erg esthetische beelden met ingehouden dramatiek: de spotlights en de glitter van de showbizz steken af tegen het donker buiten de feesttenten en de podia. Dautremer weet zeer goed hoe ze zich, zonder uit balans te raken, op de grens tussen gevoeligheid en sentimentaliteit moet bewegen. Er zit ook een onnadrukkelijke dubbelheid in de beelden; de vrouw in het wit, die in een sprookjescontext de functie van een lichtelf heeft, is — mede ingegeven door wat volwassen contextinformatie natuurlijk — hier een nogal dubieuze figuur. Er valt voor wie iets van de feitelijke geschiedenis af weet overigens heel wat te ontdekken in deze prenten — de liedjes van Elvis bijvoorbeeld, duiken her en der op. De sfeer van de beelden evolueert gaandeweg: van stille, melancholische prenten aan het begin van het verhaal, prenten met een onderliggende dreiging — de Kolonel als ‘Devil in disguise’, de Hell’s Angels die hem vergezellen —, donkere en lethargische scènes op het toppunt van Elvis’ roem, tot in de laatste prent het gewicht van dit leven wegvalt en twee speelse, jonge figuren die elkaar in de liefde gevonden hebben, het sprookjesgegeven bevestigen.

Mooi is ook hoe Dautremer door een bijna filmisch spel met voor- en achtergrond beweging en verhaal in haar prenten brengt: bij een van Elvis’ eerste optredens zie je van op een afstand de eenzame figuur van de zanger in de schijnwerpers op het podium staan. Op de voorgrond is levensgroot en half in het donker een stuk van de jurk en de hand van een vrouw te zien. Pas op de volgende dubbele bladzijde kun je afleiden dat het om Priscilla gaat. Zij is nu scherp afgetekend  op de achtergrond te zien, terwijl de voorgrond gevuld is met wazige mensenfiguren. Het is dezelfde setting als de dubbele bladzijde daarvoor, maar vanuit een andere gezichtshoek. Elvis ziet haar vanaf het podium door de drommende menigte heen. Om haar zal het verder gaan, want zij brengt hem ertoe om op reis te gaan, om te leren over de Liefde. De figuur van Priscilla keert pas op de laatste bladzijde terug, wanneer Elvis ‘thuisgekomen’ is. Deze beeldopbouw heeft een sterk effect, het doet je terugbladeren en kijken wat je voorheen gemist hebt, of nog niet helemaal begrepen. Een mooie rode draad door het verhaal in beelden zijn de vuurvliegjes. Ze worden pas voor het eerst in de tekst genoemd bij Elvis’ derde belangrijke ontmoeting, — ze schermen de vrouw in het wit af ‘van de zwarte nacht’, — maar lichtstipjes als deze zijn van in het begin al hier en daar onopvallend in de prenten aanwezig. In Vegas verdwijnen ze in het schitterende lichtfeest van de bruisende stad die nooit slaapt, maar ze zijn er weer wanneer Elvis zijn grootste concert aller tijden geeft en Dautremer hem in het ijle zwevend luchtgitaar laat spelen. Het is een beeld zonder tekst, de lichtstipjes — vuurvliegjes, dat is de verbinding die de lezer zelf kan leggen — schermen hem af van het duister rondom hem. Dautremer speelt op die manier prachtig in op de mogelijkheden die de sobere tekst haar biedt. Die tekst is bij momenten licht poëtisch, maar blijft al met al onopvallend op de achtergrond. Hij vertelt het verhaal op een adequate manier, maar opmerkelijk vind ik hem niet. De herhaling — ‘Maar dat zijn waarschijnlijk maar verhalen.’ — en de korte, affirmatieve zinnetjes die een tekstblokje afsluiten  — ‘Hij speelde de blues’,  ‘Elvis zong’, ‘Elvis nam het aan’ — geven wel een mooie cadans aan de tekst.

De keuze van de auteurs om een duidelijke link met de historische figuur van Elvis Presley te bewaren, doet voor mij een beetje af aan de magie van het literaire verhaal. Voor de beoogde doelgroep gaat dat waarschijnlijk niet op, want er zijn allicht niet veel acht- à negenjarigen bekend met de evolutie van Presley’s leven en carrière. Elvis is al bij al een erg knap uitgewerkt prentenboek, uitgegeven in een exclusief groot formaat, dat ik in de eerste plaats vanwege de prenten koester.

Leuven : Davidsfonds/Infodok 2011, [42] p. : ill. Vert. van Elvis door Edward Van de Vendel. ISBN 9789059084186 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri