5+ - De hoofdrolspeler in dit verhaal heeft een wel heel
bijzondere band met zijn oma. Elke avond bladeren ze samen door oma’s
fotoboeken. Zij was ooit een gevierd architecte en ze toont hem haar
spectaculairste ontwerpen. De avonden eindigen steevast met de belofte dat ze
voor haar kleinzoon nog een veel grootser huis zal bouwen en dat ze bovendien
snel zullen verhuizen. Maar oma dooft, net als een kaarsje, langzaam uit en op
een dag overlijdt ze. De jongen voelt zich verlaten in het lege huis, maar
blijft niet bij de pakken zitten. Hij tekent een plan en begint onverstoorbaar
te bouwen aan een reusachtige kopie van oma.
Wanneer hij klaar is, kijkt hij
in de ogen van zijn bouwwerk en wekt het zo tot leven. De reuzenoma tilt haar
kleinzoon op en neemt hem, zonder één woord te zeggen, mee op een lange,
nachtelijke tocht doorheen de meest magische landschappen. Ten slotte komen ze
bij een heuvel en de jongen begrijpt dat ze voor het huis staan waaraan oma
voor hem bouwde. Het was duidelijk nog niet af want in het midden zit een groot
gat. Dan spreekt reuzenoma haar eerste woorden: ‘Welkom thuis’. Langzaam dringt
tot hem door dat zijn bouwwerk exact het ontbrekende deel van dit huis is. Hij
zal oma altijd bij zich hebben.
Ross Montgomery koos niet bepaald het makkelijkste thema.
Veel auteurs hebben er hun tanden al op stukgebeten: hoe bied je een kind
zinvolle, troostende handvatten om een geliefd persoon te blijven vasthouden,
over de grenzen van de dood heen? Montgomery koos voor een fantasierijke,
magische verhaallijn waarin veel gesymboliseerd wordt. Het bouwwerk van de
jongen staat symbool voor de herinneringen aan oma’s persoonlijkheid en levensloop,
die hij levendig probeert te houden. En wanneer dat bouwwerk het nu net het
ontbrekende puzzelstuk van oma’s huis blijkt te zijn, betekent dit dat hij er
uiteindelijk met glans in slaagt om die herinneringen een permanente plaats te
geven in zijn binnenste.
De lezer moet ,voorbij de realiteit, graven naar de diepere
lagen in het verhaal. Enkel de oudste kleuters zullen de betekenis ervan ten
volle begrijpen. Jammer genoeg laat Montgomery inhoudelijk wel wat kansen
liggen Zo krijgt het verdriet van de jongen bij oma’s overlijden weinig kans om
naar boven te komen. Hij begint vrijwel onmiddellijk te bouwen. Ook tijdens de
nachtelijke tocht van reuzenoma en haar kleinzoon blijft de tekst beperkt tot
een beschrijving van de landschappen waar ze doorlopen en is er weinig aandacht
voor de gevoelens van de jongen rond de hereniging. Eigenlijk krijgen we hier
de visie van onze hedendaagse maatschappij in de maag gesplitst: het leven gaat
vooral door. Er is geen tijd of ruimte meer om lang stil te staan bij
gevoelens.
De illustraties van David Litchfield zijn
adembenemend. Opvallend is zijn aandacht voor subtiele kleurschakeringen in de
landschappen op de achtergrond, die meteen een bepaalde sfeer scheppen en hij
kleurt zijn illustraties in sobere, maar stemmige herfsttinten. Zo is de grote,
dubbelbladige prent waar oma tot leven komt een juweeltje. De achtergrond
onderstreept meteen het magische karakter van het moment De nachtelijke hemel,
in verschillende tinten blauw, is gevuld met ontelbare witte, fonkelende
sterren. In het zachte witte licht van een volle maan, tilt de reuzenoma haar
tengere kleinzoon op tot vlak bij haar ogen. De jurk van het bouwwerk is
gemaakt van planken en balkjes in verschillende kleuren, waardoor ze doet denken
aan vrolijk patchwork. Oma’s haar is gemaakt van blauwgrijze dakpannen en op
haar hoofd prijkt een schattig schoorsteentje. Dit is het ontroerende
knutselwerk van een jong kind dat zijn oma mist met elke vezel van zijn lijfje.
Litchfields prenten hebben geen woorden nodig om een inhoudelijk rijk verhaal
te vertellen. Magie, fantasie, liefde, verdriet, blijdschap, ontroering, wie
aandachtig kijkt, zal het allemaal ervaren.
Rijswijk : De vier windstreken
2016, [32] p. Vert. van The building boy door Joukje Akveld. ISBN 9789051165524
deze pagina printen of opslaan