6+ - Op een mooie lentedag trekken Luna, haar babybroertje
en haar vader naar het park voor een picknick. Maar Luna is niet in de stemming
voor een gezellig onderonsje. Precies een jaar geleden pleegde haar moeder
zelfmoord. In Luna’s hoofd lopen de emoties en vragen over. Haar vader zoekt
naar antwoorden en haalt samen met Luna fijne herinneringen op aan vroeger,
toen moeder er nog was.
Emmi Smid – die zowel verhaal als illustraties verzorgde -
gaat erg behoedzaam met het onderwerp om. De personages en beschrijvingen
blijven neutraal. Dit maakt het de lezer gemakkelijk om het verhaal op zijn
eigen manier in te vullen. De momentopname, één jaar na de dood van de moeder,
schept de nodige afstand om de vragen aan te pakken die al die tijd in het
hoofdje van Luna sudderen. Luna voelt woede over de ‘egoïstische’ keuze van
haar moeder -‘ik lijk helemaal niet op mama!’- en is op zoek naar haar eigen
identiteit. Ook haar angsten worden besproken: heeft ze schuld aan de dood van
haar moeder en zal haar vader haar ook verlaten? De vader speelt in het boek
een begrijpende en ondersteunende rol. Hij tracht haar angsten weg te nemen en
geeft de moeder een blijvende plek in hun leven, gesymboliseerd door haar rode
hoed.
Het
prentenboek – volgens de flap voor kinderen vanaf zes jaar – wil op een
bevattelijke en toegankelijke manier praten over een van de moeilijkste
onderwerpen in de jeugdliteratuur. De lieflijk naïeve prenten vol bloemetjes en
verrassend vaak lachende gezichten versterken het veilige gevoel dat het boek
de lezer wil bieden. De prent van de rode woedegolf die Luna meesleurt, is de
enige die haar onmacht en overweldigend verdriet toont. Na het verhaal volgt
een beknopte ‘leidraad voor ouders’, waarin een kader wordt geboden voor het
communiceren met kinderen over zelfdoding.
De uiterst voorzichtige
benadering van het thema is uit literair en emotioneel oogpunt tegelijk ook het
knelpunt van dit boek. Luna en de vader blijven flat characters met wie het
moeilijk meeleven is. Dat het boek niet voor kleuters wordt aangeprezen -
terwijl het qua inhoud erg goed op hun leefwereld aansluit - toont dat er nog
steeds terughoudendheid is om dit onderwerp aan te kaarten bij de allerjongsten.
Behalve De visjes van Océane
(Averbode, 2011) – een boek dat zelfmoord van dierbaren ter sprake wil brengen
bij kleuters door het opvoeren van een depressieve vis - verscheen in het
Nederlands niet eerder een prentenboek over zelfdoding.
De verdienste van De rode hoed van Luna is dan ook dat het
op een eerlijke manier durft raken aan de grootste wonden van het verlaten kind
en hierdoor de mogelijkheid aanreikt om zelfmoord makkelijker bespreekbaar te
maken bij jonge kinderen.
Emmi Smid: De rode hoed van Luna, Hoogland & Van
Klaveren, Hoorn 2017, 28 p. ill. Vertaling van Luna's red hat : an illustrated storybook to help children cope with
loss and suicide door Berd Ruttenberg. ISBN 9789089672278
deze pagina printen of opslaan