Vanaf negen jaar

Tonke Dragt, Annemarie van Haeringen (ill.): Het gevaarlijke venster

door Lien Fret

9+ - In dit staaltje van tijdloze vertelkunst creëert Tonke Dragt in een luttele 57 bladzijden een universum waarin vele duizenden verhalen zich zouden kunnen afspelen. De twee verhalen in Het gevaarlijke venster werden voor het eerst uitgegeven in 1979 en daar kan je bij het lezen niet omheen. In onbruik geraakte woorden zoals "gezapig" en haast archaïsche zinnen zoals "het werd haar angstig te moede" zijn geen geschenk, maar maken de verhalen ook niet helemaal ónleesbaar voor eenentwintigste-eeuwse lezers. 
 
Een stukje moeilijker is het om je in te leven in een van de hoofdpersonages, Iduna, wanneer ze "een nieuw onzichtbaar leven" voelt "onder haar hart" of in Marwen, haar man, wanneer hij een andere vrouw "liefkoosde en warmde"; "Ze sliepen samen, en waren korte tijd één." 'Eén worden' is iets wat personages in hedendaagse jeugdromans ongetwijfeld nog amper doen. De fantasiewereld die Dragt schept in de vorm van het Rijk van Unauwen, zou daarentegen uit elke recente fantasyroman kunnen zijn weggeplukt. De originaliteit van haar bizarre creaties doet haar verhalen opvallen binnen het grote fantasyaanbod van vandaag. Die originaliteit kan voor de lezer van nu een soort compensatie vormen voor de moraliserende boodschappen die Dragt gelukkig niet al te expliciet verkondigt, maar die niettemin wel de kern vormen van haar verhalen.

In 'Het gevaarlijke venster' sluit Ridder Marwen een verbond met de duivelse Geest van de Rots. In ruil voor een kasteel met duizend ramen, krijgt de Duivel de ziel van diegene die als eerste door het ene door hem betoverde venster naar buiten kijkt. Uiteraard gaat van het verboden raam een ongelooflijke aantrekkingkracht uit. En zelfs wanneer Iduna, de kasteelvrouw, de duivel te slim af is, blijkt het venster niet ongevaarlijk. 
 
Marwen wordt onweerstaanbaar aangetrokken door onbekende verten en geeft in het tweede verhaal, 'Het Koude Huis', toe aan die verlokking. Na door verraderlijke stromen te zijn meegevoerd, komt Marwen terecht op een eiland waar hij verleid wordt door "de mooiste vrouw die hij ooit had gezien", vrouwe Arda. Haar man, vorst van het Zeevolk, had haar gestraft met een leven vol koude op een eiland dat af en toe overstroomt met wild en ijskoud water, een betovering die slechts verbroken kan worden als iemand haar liefheeft. 
 
Marwen wordt verscheurd door de keuze tussen Iduna en de vrouw van wie hij is gaan houden. Uiteraard neemt hij uiteindelijk een pedagogisch verantwoorde beslissing. Of ook Arda een mooiere toekomst tegemoet gaat, wordt in het midden gelaten maar je kan er als lezer gemakkelijk van uitgaan dat alle personages een gelukkig einde kennen. Wie het rechte pad bewandelt, heeft dan ook niets te vrezen.
 
Als de lezer erin slaagt een oogje dicht te knijpen voor Dragts verouderde taal en haar subtiele boodschappen, leidt de schrijfster je een magische wereld binnen die, mede dankzij de zwart-witillustraties van Annemarie van Haeringen, net dat beetje anders is.

Tonke Dragt, Annemarie van Haeringen: Het gevaarlijke venster, Leopold, Amsterdam 2007, 59 p. : ill. ISBN 9789025849924. Distributie Standaard Uitgeverij
 
Oorspronkelijk verschenen in De Leeswelp 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri