Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 11, DECEMBER 2019

Daisy Mrázková: Teddybeer Flora

door Sofie Brants

3+ - ‘Het sneeuwt in Praag. Buiten is het donker.  
Peter loopt van school naar huis.  
Wat heb je daar bij je, Peter?  
Laat eens zien!’
 
In het Praagse winterlandschap vindt Peter een verwaarloosde knuffelbeer. Hij neemt hem mee naar huis en doopt hem om tot Flora. Flora wordt gewassen en gedroogd, en maakt al snel deel uit van het gezin en hun dagdagelijkse bezigheden.  
 
De sfeervolle illustraties in olieverf lijken stuk voor stuk schilderijtjes. Voor ze carrière maakte als schrijfster en illustrator van tal van jeugdboeken was Daisy Mrázková (1923-2016) voornamelijk actief in de schilderkunst en dat is goed te merken. Door de kleine fijne schetstekeningen in zwarte pen bovenaan elke tekstpagina toont de illustrator dat ze ook andere stijlen goed beheerst.  
 
Teddybeer Flora verscheen voor het eerst in Tsjechië in 1973 en groeide daar uit tot een ware klassieker. Niet verwonderlijk voor die tijd kent het verhaal een traditionele stijl die zich vooral uit in de stereotiepe rolverdelingen binnen het gezin. De aandoenlijkheid van een verlaten knuffeldier is echter een tijdloos onderwerp en in de huidige wegwerpmaatschappij misschien wel verrassend actueel.  
 
Mrázková baseerde haar teksten naar eigen zeggen op ervaringen die ze deelde met haar eigen kinderen. Hierdoor geeft ze de lezer een persoonlijke inkijk in de waarden en normen die zij belangrijk vindt binnen haar gezin. Flora krijgt warmte en geborgenheid mee van de familie waarin ze terecht komt. De zorg en fantasie van elk gezinslid brengen haar tot leven. Dit wordt duidelijk wanneer Flora zelf een knuffelbeer krijgt zodat ze ‘ook iemand heeft om voor te zorgen’.  
 
‘We nemen haar mee naar buiten.  
Als we de mensen maar niet tegenkomen
bij wie ze vroeger woonde!
Zouden ze haar herkennen?  
Natuurlijk. Zie je niet dat Flora een gezicht heeft?  
Misschien moeten we haar dan teruggeven.  
Nee, dat doen we niet.  
Hè, Flora?’
 
Dat het vertelperspectief hoofdzakelijk wordt neergeschreven als de overpeinzingen en reflecties van Peter maakt het voor jonge kinderen ongetwijfeld gemakkelijker om zich met hem te identificeren. Ook de angst van Peter en zijn zus Heleen dat de vorige eigenaar van Flora haar weer zou kunnen opeisen, is herkenbaar. Mrázková bewijst dat ze zich uitermate goed kan verplaatsen in de gedachtegang van haar verteller.  
 
Naar het einde toe wordt duidelijk dat Flora zich meer en meer ontwikkelt tot een personage in het fantasiespel van Peter. Door zijn kinderlijke verbeelding krijgt de beer een eigen identiteit als volwaardig gezinslid. Zo krijgt ze brieven en komt haar overgrootmoeder uit Australië.   
 
Net zoals Flora werd dit klassieke kinderboek van de vergetelheid gered door de jonge uitgeverij Tiptoe Print. Het is nu aan de lezers om zich over het boek te ontfermen.
 
Daisy Mrázková: Teddybeer Flora, Tiptoe Print, Brussel 2019, 60 p. : ill. Vertaling van Můj medvěd Flóra door Edgar de Bruin. ISBN 9789463880527. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri