Peuters en kleuters
JEUGDBOEKEN NR. 6, JUNI 2020
Kate Read: Eén vos. Een telboek-thriller
door Jen de Groeve
3+ - Een
telboek-thriller. Ik geloof niet dat we dat al hadden in het genre van de
telboeken, waar er toch een aantal bijzondere van zijn, die meer willen doen dan
een kleuter van 1 tot 10 laten tellen. Denk bijvoorbeeld aan Nul is een raar getal van Henriette Boerendans, of 10 van Marion
Bataille. Kate Read maakt haar belofte op een thriller waar. Als er sprake is
van een vos en kippen, wees dan waakzaam, want ‘twee sluwe ogen’, ‘zes
sluipende stappen’, ‘tien vlijmscherpe tanden’ voorspellen weinig goeds. Maar vreemd
genoeg volgt op 10 in dit boek 100 en daarna komen we weer bij 1 uit.
Read beperkt de tekst
tot het absolute minimum. Eén vos, twee ogen, drie kippen, vier poten… vormen
de elementen van een onheilspellende opbouw, maar het verhaal daarrond zal de
lezer zelf moeten vertellen. Op basis van de prenten én op de ruimte ertussen.
Die prenten voeren je namelijk als stapstenen van situatie naar situatie, wat
er tussenin gebeurt, is zelf in te vullen. De betrokkenheid bij het verhaal is
groot, want je zoekt – en vindt – elementen die, bladzijde na bladzijde, de
gevreesde afloop naderbij brengen.
Het is fascinerend om te zien hoe Read het verhaal in de
prenten heel mooi body geeft. Knap is bijvoorbeeld de prent waarop de vos het
kippenhok besluipt (‘zes sluipende stappen‘). Read zorgt voor een mooie
dieptewerking, met sporen van vossenpootjes die lopen van een gat in de
afsluiting op de achtergrond naar de vos vooraan in beeld. Zijn pluimstaart
zwiert vlak voor je ogen langs, terwijl hij de neus al bij het deurtje van het
kippenhok verderop heeft. Die opbouw geeft een geweldige dynamiek aan de prent,
je ziet gewoon de blitse snelheid waarmee de vos te werk gaat.
Onweerstaanbaar is de
prent van ’10 vlijmscherpe tanden’. De gretige vos, de bek met blikkerend witte
tanden wijd open gesperd, steekt in zijn geschakeerd rode vacht fel af tegen de
donkere achtergrond. De zaak lijkt beklonken, hoewel je ook reden hebt om te denken
dat hij van een kale reis zal thuiskomen. Maar de spanning houdt aan, want nu
volgt een spread zonder tekst. Je kunt de prent op verschillende manieren lezen
en de ontknoping wordt daardoor nog even uitgesteld.
Er is meer te zien in deze telboek-thriller dan op het
eerste gezicht lijkt en er valt ook heel wat te interpreteren voor de kleuter.
Misschien doen de ‘zeven klopjes op de deur’ zelfs aan het sprookje denken
waarin een wolf het tegen geitjes aflegt.
Het boek laat zich probleemloos heel vaak opnieuw lezen en
daarbij is voorpret bij de kleuter om wat er komen gaat, gegarandeerd. Ook de
volwassen voorlezer geniet, van de fijne humor, het raffinement van de opbouw,
het schitterend geschakeerde kleurenpalet en de extra knipoog op het einde.
Kate Read: Eén
vos. Een telboek-thriller, Lemniscaat, Rotterdam 2019, 32 p. : ill. ISBN 9789047711797.
Vertaling van One fox. A counting book thriller door Jesse
Goossens. Distributie De Eenhoorn
deze pagina printen of opslaan