Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 9, OKTOBER 2020

Jan Paul Schutten, Jeroen Funke (ill.): Hoe word je grappig als je niet leuk bent?

door An-Sofie Bessemans

6+ - De reeks Tijgerlezen breidt steeds maar uit. Hoe word je grappig als je niet leuk bent? is naast de titel ook de centrale vraag in dit boekje voor eerste lezers. Herbert Droog, professor, doet onderzoek naar lachen. ‘Lachen is het antwoord op bijna elk probleem’, klinkt het. Maar hoe maak je grappen? Professor Droog heeft naar eigen zeggen nog nooit een grap gemaakt. Hoe kan hij grappig worden als hij niet leuk is? De onderzoekstocht kan beginnen…  

Jan Paul Schutten, bekend van en bekroond voor zijn informatieve boeken, neemt in dit dunne boekje de lezer mee op een bescheiden ontdekkingstocht langs verschillende soorten humor. Absurde humor, taalhumor en flauwe humor passeren onder meer de revue. Best leuk, dit onderwerp en de aanpak ervan bij beginnende lezers. Het zet aan het denken: wat maakt ons aan het lachen? Werkt een grapje voor iedereen? Wat zijn de mechanismen achter humor? Is geestigheid aangeboren of kan je het leren?
 
De vorm en de taal zitten wel goed, met kort afgebakende hoofdstukjes, een afwisselende bladspiegel en eenvoudige taal. Alleen: het hoofdpersonage, professor Droog, is écht niet leuk. Maar echt niet. En blijven kleven doet het onderzoek niet, het gaat erg vluchtig. Het boekje moet het vooral hebben van grolletjes van andere personages, zoals Klaas De Feuter, die van een wonderkind een winderkond maakt en van een wetenschapper een schetenwapper.
 
Maar het grappigst zijn eigenlijk nog de tekeningen van Jeroen Funke, die zonder dat het in de tekst benoemd wordt beeldhumor laat spreken. Wie naar de illustraties kijkt, herkent slapstick (een blok zeep dat op de grond rondslingert met een hark en een valstrik erachteraan) of kan glimlachen met de wisselwerking tussen woorden en beeld. Zo staat Professor Droog te dijenkletsen met het idee van een eend in een spijkerbroek, terwijl hij natuurlijk zelf een eend in een doktersjas is. De pootjes van insect Klaas komen vervaarlijk dicht kriebelen bij de zwemvliezen van Droog, en op de deurmat van de woordgrapper staat Nietkom in plaats van Welkom. Leuk is ook het blikje vis dat enkel in de prenten voorkomt, en dat klaagt dat hij zijn zonnebrand vergeten heeft. Je denkt er zelf zo bij dat hij Ton IJn heet en anders wel olie bij zich heeft.
 
Kortom, daar zijn een onderzoekende schrijver en een grappige illustrator aan de slag gegaan, maar met een beetje een melig resultaat.
 
Jan Paul Schutten, Jeroen Funke: Hoe word je grappig als je niet leuk bent?, Querido, Amsterdam 2020, 39 p. : ill. ISBN 9789045125107. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan