9+ --
‘Dag eerwaarde lezer. Welkom.’
Sala en Monk zijn een
tweeling die niet op elkaar lijken. Monk is het ene deel van ‘ons samen’, Sala
het andere. Ze wonen samen met hun witte moeder op Testerep, dat midden in een
groot wijd water ligt. Hoewel het misschien best saai lijkt, is het volgens
mama Kat rustiger leven op een eiland. Van hun zwarte vader herinnert de
tweeling zich niets. Ook mama Kat praat nooit over hem.
Oma Beer, buurman Wolf en IJsbrand
wonen op het vasteland. Met een roeibootje brengen ze op regelmatige basis een
bezoek aan het eiland. Op hun twaalfde verjaardag kregen de kinderen van oma
Beer een toverspreuk. Met hun dertiende verjaardag in het vooruitzicht vindt
Sala het tijd om de spreuk te gebruiken. Ze tekent op een tekenblok steen voor
steen een lange, hoge muur met in het midden een deur. Naarmate haar tekening
vordert, verandert de muur in een kasteel of een fort en de deur in een poort. Met
een handvol goudzand, dat Sala over de tekening strooit en het zachte
gefluister van de spreuk, vormt onder de voeten van de tweeling een draaikolk
van goudkleurig zand. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is, stapt de
tweeling in de tekening.
Tijdens een spannende speurtocht ontdekken de kinderen een
foto en de naam van hun vader en worden ze op zijn spoor gezet. Ook oma Beer
zet hen ver op weg in hun zoektocht. De emoties van de tweeling gaat alle
kanten uit. De ontmoeting met hun vader Salomon in de grote verre stad is een
bewogen onderneming. Salomon is ontzettend blij met het weerzin met zijn twee
kinderen en wil deel uitmaken van hun leven.
Het verhaal start met algemene
voorwaarden die je als lezer kan ondertekenen. Je krijgt de ‘toestemming’ om
mee in het boek te stappen, na een handtekening voor akkoord. Hierdoor word je
geprikkeld om verder te lezen. Neske Beks vertelt dit verhaal vanuit
verschillende perspectieven. Monk neemt je als auteur van brieven, die verweven
zijn doorheen het verhaal, mee in zijn gedachtegoed. Maar ook de andere
personages krijgen een stem. Neske Beks schetst het gemis van een vader van binnenuit;
ze leerde haar eigen vader pas kennen toen ze al negen was.
Het verhaal van Sala en Monk is een zoektocht naar
identiteit, een kennismaking met andere culturen, een verwijzing naar vroegere
tijden van slavernij. Beks maakt via Monk, die erg belezen is, gebruik van een
rijke woordenschat. De ervaren, volwassenen lezer die over de schouder mee
snoept van dit boek, ontdekt met een knipoog verwijzingen naar muziek -- ‘Hoog
Sammy, kijk omhoog’ -- en zegswijzen die een bepaalde achtergrondkennis
vereisen. Toch blijft het verhaal luchtig en grappig. Zo zorgt onder andere het
poep-lied voor een glimlach in het verhaal en streelt de stilte je buik, hart
en hoofd.
Neske
Beks, Hedy Tjin: Sala & Monk. Ons samen, Querido, Amsterdam 2020, 171 p. :
ill. ISBN 9789045122953. Distributie Standaard Uitgeverij
deze pagina printen of opslaan