Adolescenten

JEUGDBOEKEN NR. 8, OKTOBER 2022

Dustin Thao: Hallo, met Sam

door Henk van Viegen

14+ - Julie (17 jaar) en Sam (16?) zijn het ideale stel. De een houdt van schrijven, en wil ook auteur worden. Het liefst gaat ze na de middelbare school naar een prestigieuze universiteit, om daar onder andere creatief schrijven te volgen. De ander is van de popmuziek, hij wil niet gaan studeren, maar muzikant worden. Ze hebben ook al een stad uitgezocht, Portland, om daar samen te gaan wonen. Zoals bij elk stel is er wel eens een conflict. Julie vraagt indirect en bozig aan Sam om haar ergens op te komen halen (of toch niet?) als hij met vrienden is. Op weg naar haar toe verongelukt hij.    

We vallen meteen in een korte, maar heftige rouwperiode van Julie. Ze gaat niet naar zijn begrafenis, ook niet naar een wake of een andere herdenking. Julie bezoekt ook niet de ouders van Sam en verwaarloost Mika, vriendin van haar én Sam. Al snel doet ze bijna alles van Sam de deur uit. Maar ze wil hem nog één keer horen. In plaats van de voicemail krijgt ze hem zelf aan de lijn, waarna ze dus nog een poos van hem kan genieten, maar ook nóg een keer afscheid moet nemen. Alleen via de telefoon, verder gaat zijn terugkeer niet.
 
In de VS werd onder andere het etiket magisch-realisme op het boek geplakt. ‘Goeie ouwe’ magisch-realisme! Met soms interessante maar uiteraard ook discutabele grensoverschrijdingen in de tijd (vroeger-nu), droom en werkelijkheid, dood en leven. Met in het slot een duidelijke catharsis. Het idee van (gedeeltelijke) terugkeer in het leven is verre van origineel, het is al uitgewerkt in een paar Hollywood-films (P.S. I love you, bijvoorbeeld). Met als catharsis het onvermijdelijke, en meestal erg brave happy end (acceptatie). Waarbij eerst wat vette sentimentaliteit wordt ingebracht, graag via een kind, en vervolgens wat fijne, latere gebeurtenissen in de epiloog.
 
Het kind is hier James, broertje van Sam. Hij zit vol woede en verdriet. Eerst omdat zijn broer het huis uit zou gaan met Julie, later omdat hij en Sam met ruzie uit elkaar zijn gegaan. Hij loopt van huis weg, Julie vindt hem en brengt hem naar zijn ouders, die ze dus al die tijd niet gesproken had. Hereniging, janken maar!
 
Op school kent de leraar Engels kent geen uitstelgenade en de op haar relatie met Sam jaloerse clichébitch verwijt haar desinteresse in Sams dood, en de schuld van het ongeluk. Maar de vriendengroep is uiterst mild en behulpzaam. Van een van haar vriendinnen, Yuki, in de ‘Aziatische’ groep (uitwisselingsleerlingen) krijgt ze zelfs een seleniet, een dierbaar geschenk nog wel van haar moeder (in Japan). Dit Aziatische/Japanse motief wordt overigens aardig uitgewerkt. In Japan wonen ook Sams grootouders, het (mierzoete) voorplat herinnert via het uiterlijk van Sam en de seringen aan dat land, net als het vouwblaadje waarmee Sam haar ‘versiert’. De eigenaar van de boekhandel, meneer Lee, heeft Aziatische wortels, en geeft haar, ter stimulans, een schrijfblok, met bloemmotief. Ook een paar andere motieven worden goed neergezet, zoals dat van de twee helften van boekensteunen.  
 
Ja, inclusief is het boek dus ook, ook op het genderpunt: schoolgenoot Oliver is homoseksueel. Hij was verliefd op zijn beste vriend Sam, daardoor stevig jaloers op Julie en komt nu op school uit de kast. Weer meer van het voorspelbare werk zijn Julies schrijfaspiraties. Dat Julie een bijbaantje heeft in een boekhandel, lijkt hierbij haast vanzelfsprekend. Uiteindelijk levert ze ook een verhaal in, prijswinnend. Waar gaat het over? Over haar en Sam (gaap). Sam is muzikant, met voorliefde voor de wat oudere popmuziek, het liefst die uit de jaren tachtig en negentig, Screaming Trees en Radiohead, onder andere. Julie zou maar wat graag songs maken met Sam, wie weet, kan dat zelfs nu nog, over de dood heen, want er zijn nog opnames van Sam.  
 
Verder heeft het verhaal geloofwaardigheidsproblemen. Je wilt best meegaan in de belsituatie, er is eventueel de mogelijkheid de boel te interpreteren als iets wat zich afspeelt in het rouwende hoofd van Julie, of in een droom. In de eerste 100 pagina’s zijn er enkele verwijzingen naar Alice in Wonderland. Die mogelijkheid wordt afgesneden op het moment dat Julie besluit Mika te vertellen wat er aan de hand is en Mika ook even praat met Sam. Het gaat de grens over als ook James even met zijn broer kan telefoneren, en ze elkaar vertellen hoeveel ze van elkaar houden.
 
Hinderlijk is de traagheid van het boek, met de wat herhalende en te lange telefoongesprekken tussen Sam en Julie en weer een nieuwe herdenking van Sams dood. Je verlangt erg naar andere actie. Als je je goed kunt vinden in het personage Julie, of het je identificeren met haar echt lukt, kan het boek je, ondanks de geliktheid en de clichés, toch voldoende geven. Omdat Julie zo heftig, alleen en egoïstisch rouwt, moet ze een behoorlijk aantal keren in de ‘het spijt me’-modus, wat haar gemakkelijk af gaat. Ze lijkt duidelijk in de veronderstelling dat de kous daarmee wel af is. Voor de lezer kan dat echter alle kanten op gaan: die ergert zich, kan zich niet identificeren of vindt juist, begripvol, dat rouwen nu eenmaal op allerlei manieren kan.  
 
Dustin Thao: Hallo, met Sam, Volt, Amsterdam 2022, 319 p. ISBN 9789021467979. Vertaling van You’ve Reached Sam door H.C. Kaspersma. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri