Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 9, NOVEMBER 2022

Edward van de Vendel, Saskia Halfmouw (ill.): De Pinguïnsint en andere dierenklazen

door Martina van der Logt

6+ - In de maand november begint ons hart vol verwachting te kloppen. Langzaamaan verschijnen in de etalages cadeaus, snoepgoed en chocoladeletters. Het is ook die tijd van het jaar dat kinderboekenschrijvers zich wagen aan het thema Sinterklaas. Succes vaak verzekerd en de kans op een jaarlijks terugkerende klassieker hangt in de lucht.  

Als gelauwerd jeugdboekenschrijver heeft Edward van de Vendel Sinterklaas niet nodig om zijn boeken en verhalen tot een succes te maken. Met de dichtbundels Ik juich voor jou en Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt, met illustraties van Martijn van der Linden, de Sofie-reeks en het onlangs verschenen prachtige boek Misjka, geschreven met Anoush Elman, heeft Edward van de Vendel zijn strepen al lang en breed verdiend. Ook illustratrice Saskia Halfmouw, bekend van Foeksia de Miniheks van Paul van Loon (Zwijsen) of de Pip-serie van Vivian den Hollander (Holkema & warendorf), heeft menig boek met haar tekeningen verrijkt. Het is dan ook niet vreemd dat dit Sinterklaasboek anders durft te zijn dan andere boeken.
 
Met De Pinguïnsint en andere dierenklazen geeft Edward van de Vendel de lezer negen vermakelijke gedichten over dieren die met hun verschillende kenmerken en eigenschappen een eigen invulling geven aan het concept Sinterklaas. Een leuke insteek, die maakt dat de hele bundel met een glimlach gelezen kan worden. De gedichten vragen niet om een diepe poëtische analyse, maar zoals een goed Sinterklaasgedicht betaamt, is het op momenten scherp in zijn boodschap. Een manier om de ontvanger op pakjesavond aan te spreken op zijn of haar gedrag van het afgelopen jaar. Onderwerpen zoals klimaatverandering (De Pinguïnsint) en het pamperen van kinderen (De Neushoornsint) passeren de revue.
 
Zo lezen we ook over Sinterkuikentje, een gedicht over een gansje dat uit het ei komt en vertelt dat hij Sint Nicolaas is. Zijn moeder schrikt en vraagt zich af hoe vader zal reageren. Ze stelt voor dat er maar geen kik over gegeven moet worden. Sinterkuikentje piekert er niet over om zich te conformeren en neemt vader, na het vertellen, aan een touw mee naar Spanje om hem de les te lezen, zoals een goede Sint natuurlijk behoort te doen. Van de Vendel schrijft de ouders van kuikentjes die Sint zijn aan:
 
‘Tja.
Wie niet wil zien
wie zijn zoontje is
belandt in
de gevangenis.
Op water
en op marsepein.
Zo.
Laat dat
een lesje zijn.’
 
Dat dit een direct appèl is aan ouders van kinderen uit de LHBTI+ gemeenschap die uit de kast komen, wordt onderstreept door de regenboog manen van het stokpaardje waar het Sinterkuikentje op rijdt.  
 
Anders is het gedicht over de existentiële vraag ‘Besta ik?’ in het gedicht ‘De Mammoetsint’. Een briljante en gewaagde vraag om te verstoppen in een boek over Sinterklaas. De Mammoetsint zoekt in een desolaat landschap naar kinderen, maar vindt een stoet van zijn uitgestorven voorgangers, zoals de dodo en de oeros. Allen dragen ze een mijter en allen bestaan ze niet meer. De Mammoetsint vraagt zich of hij zelf nog wel bestaat.  
 
‘Maar denken jullie,’ schreeuwde hij,
‘dat ik nog wél besta?’
 
Ze waren weg. Voor altijd weg.
Het werd zo koud als ijs.
Totdat de Mammoetsint bedacht:
een echo is bewijs.’
 
Of de Mammoetsint antwoord krijgt van zijn echo na het roepen van Sinterklaasliederen mag u zelf gaan lezen. Het is in ieder geval een gedicht dat zich goed leent om met kinderen te bespreken en uit te pluizen. Vooral met een twijfelaar geeft het een mooie opening tot een moeilijk gesprek.
 
Wat De Pinguïnsint en andere dierenklazen vooral tot een hebbeding maakt zijn de prachtige en kleurrijke illustraties van Saskia Halfmouw, die de gedichten sieren. De vrolijke tekeningen maken de bundel tot een plaatje dat frontaal in de boekenkast gepresenteerd mag worden. Het boek is aantrekkelijk om te zien en lokt daardoor uit tot lezen. De illustraties zijn complementair aan de gedichten, zoals bij Sinterkuikentje en de regenboog manen. Ieder dier is met aandacht afgebeeld en de emoties die de dieren uitdrukken, geven de jonge lezers ondersteuning bij het lezen en begrijpen van de gedichten. Bovendien verzachten de humoristische tekeningen de scherpere onderwerpen die aangesneden worden. De Pinguïnsint en andere dierenklazen is een originele en mooie bundel Sinterklaasgedichten met voer tot gesprek. Het daagt uit waar het kan, maar weet de balans met plezier te bewaren.  
 
Edward van de Vendel, Saskia Halfmouw: De Pinguïnsint en andere dierenklazen, Querido, Amsterdam 2022, 68 p. : ill. ISBN 9789045128290. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan