Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 10, DECEMBER 2022

Linde Faas: Ergens in de sneeuw

door Henk van Viegen

4+ - Linde Faas begint al haar eigen verhalen tot nu toe met iemand die er even alleen voor staat. Soms heeft haar hoofdpersonage daar helemaal geen last van, zoals Sam in De jongen en de walvis. Evengoed vindt hij onverwacht een fantastische nieuwe vriend. In Waar is Grote Broer? (Lemniscaat 2021) gaat Kleine Broers grote boer erg lang van huis, waardoor hij zelf maar eens uit z’n isolement treedt en op pad gaat. Met verlies van allerlei angsten, en opening naar de wereld. Alleen haar eerste prentenboek, eveneens positief van stemming, Ik neem je mee, eindigt minder gesloten happy. Je moet het als lezer nog wat afmaken.  

Ergens in de sneeuw gaat door op het pad van de laatste twee prentenboeken, opnieuw uitgebracht in extra groot formaat (25 x 33 cm), zodat ze als reeks de kast in kunnen. Het is een ultralief, traditioneel kerstverhaal met een daverend happy end. De titel geeft meteen al een van de elementen daaruit: sneeuw hoort erbij, niets mooiers dan een witte wereld met kerst.  
 
Alleen ziet die kerst er aanvankelijk niet echt gezellig uit voor het hoofdpersonage Sofie. In haar appartementenblok zie je achter alle ramen lichtjes, kerstbomen, aandacht, interactie en geknuffel. Overal is wel een elementje van kleur; zij zit alleen voor het raam, met één zielig lichtje. Het raam naast haar heeft een iets sterkere lichtbron: vaders computer, hij is er niet achter vandaan te krijgen. Sofie besluit haar heil buiten te zoeken. Faas zoemt iets uit, maar als je oplet, zie je dat vader registreert dat Sofie vertrekt.
 
Ze is op zoek naar magie, best lastig in een stad met allemaal hoge gebouwen. Maar bijna aan de rand van de stad staat Sofie ineens tegenover een eland, ze mag met hem mee. Magisch! Na een storm en daarna in de witte wereld hoort ze, meer nog dan ze ziet, een allene boom. Ze besluit die samen met alle dieren feestelijk aan te kleden. De natuur zit vol magie en de dieren kunnen die moeiteloos vinden. De boom gaat stralen, net als de lantarenpaal op de eerste pagina’s, maar dan (nog) mooier, het bos wordt er donker van. Helemaal geslaagd wordt het als vader verschijnt, en als begeleidend natuurverschijnsel van het slotfeest het noorderlicht, een explosie van kleur. Faas woont in het hoge noorden van Noorwegen, dus dit schildert ze uit de eerste hand. Sofie heeft haar kerstgevoel te pakken, dat is duidelijk.
 
Wellicht heeft Faas de eland niet alleen gekozen om zijn geschiktheid voor een omgeving met veel sneeuw. In spirituele theorieën wordt het dier gekoppeld aan veiligheid en bescherming, soms als een gids naar een rijker leven.  
 
Qua tekst is dit niet Faas’ sterkste verhaal. Enigszins geforceerd probeert ze kennelijk aloude vertellersstemmen op te roepen met zinnetjes als ‘… trekt een bijzondere stoet…’ ‘Ergens in de winternacht, aan de rand van een ijsblauw meer…’, , ‘Ergens in de sneeuw […] staat een kleine boom te stralen…’. Ze is juist op haar sterkst met heel weinig (of helemaal geen) woorden.  
 
Maar de prenten zijn vaak weer zo fraai dat er meteen een lijst omheen kan. Op de eerste twee sterke dubbelpagina’s gebeurt van alles, leuk om dat bij tweede lezing met je/een kind eens lekker wat beter te bekijken. Op de tweede is de tekst ook erg geslaagd in het beeld opgenomen. Die tekst is in zwart of wit, afhankelijk van de ondergrond.
 
Mooi is de manier waarop Faas Sofie kleurloos laat opgaan in het donkere van de stad of een storm om op andere plekken juist te stralen met het roze van haar muts, het blauw van haar jas en het rood van haar schoenen. De overgang van de stad naar de sprookjeswereld is gaaf: links op de dubbelpagina zien we in het blauw nog wat contouren van hoge gebouwen, rechts die van hoge sparachtigen. De sprookjeseland voert haar met de truc van een storm die andere wereld in. Als Sofie gloeit van geluk over wat ze samen met de dieren allemaal aan het doen is, kleurt de hemel boven de bergtoppen roze. Ook voor een licht verdriet uit gemis vindt ze de passende ruimte: een ijsvloer vol butsen en spiegeling.  
 
Kortom: je krijgt wat je wilt als je uit bent op een klassiek, sprookjesachtig kerstverhaal, met alles erop en eraan: sneeuw, verbinding met de natuur, (herstel van) familiegeluk, een dappere, aanvankelijk eenzame hoofdpersoon die op pad gaat om een ander te helpen. In de woorden van Sofie: ‘Want iedereen die alleen is, verdient iets fijns.’ Met als gevolg dat ze zelf ook niet meer eenzaam is. Over de positie van de vader kan nog wat nagepraat worden. Is zijn meteen volop geaccepteerde verschijning op het eind niet meer dan tamelijk slappe hap voor een harmonieus slot, of is er meer aan de hand? Hoe weet hij haar zo snel te vinden in die andere wereld?
 
Linde Faas: Ergens in de sneeuw, Lemniscaat, Rotterdam 2022, 32 p. : ill. ISBN 9789047713692


deze pagina printen of opslaan