Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 1, JANUARI 2023

Bibi Dumon Tak, Annemarie van Haeringen (ill.): Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda

door An-Sofie Bessemans

6+ - De spreekbeurt. Neem het slaapverwekkendste en tegelijk meest huiveringwekkende lagere-schoolconcept, over het meest uitgekauwde onderwerp, probeer het je voor te stellen in boekvorm… en think again, want het is onmogelijk om niet als een blok te vallen voor deze nieuwe van Bibi Dumon Tak, de grootste dierenschrijfster van de Lage landen. Zoals vaak in haar ronkende (fluitende, kwispelende, hoog over saaiheid van het dagelijkse mensenbestaan heen scherende!) oeuvre schrijft ze over de werkelijkheid van de dieren, maar op een verkwikkend verhalende manier.  

In de reeks spreekbeurten (compleet met vragen uit het publiek) passeren veel feitjes de revue, van dieren die we denken goed te kennen (de regenworm, de gans), maar over ook dieren waar je misschien niet eerder van hoorde zoals het leliehaantje, de blauwe draak of het gilamonster. De weetjes gaan over dagelijkse zaken zoals waar de dieren wonen, hoe ze eruit zien, wat ze kunnen en wat ze eten, wie hun vijanden zijn, hoe ze paren en voor hun jongen zorgen. Daarin haalt Dumon Tak toch ook veel bijzonderheden voor het licht, die ze op een heel bevattelijke manier deelt. Je leert over vogels met en zonder zangorgaan (en welke een metalband zouden kunnen vormen), en krijgt uitgelegd dat het membraam wat lijkt op het dunne velletje op een verse pot vogelpindakaas.
 
Behalve haar feitenkennis en de pittige, wijze selectie die Dumon daaruit maakt, is het knapste de vertelstem en -stijl. De dieren nemen zelf het woord en hebben elk hun eigenzinnige redenen om een ander dier in de kijker te zetten. De fascinatie kan op van alles gebaseerd zijn: gelijkenissen of verschillen waar de lezer niet eerder bij had stilgestaan, het ene dier dat het andere lekker vindt (!) of gewoon leuk om over te vertellen... Het vermeende karakter van de dieren aan het woord weet de lezer ook weergaloos te raken: de heremietkreeft is aandoenlijk in zijn verlegenheid, de ongenaakbare sneeuwpanter laat zich voor het eerst ook kennen…
 
Uit de karakters van en de interactie tussen de dieren spreekt in de eerste plaats veel humor, maar ook het engagement van de schrijfster. Het bekendste zoogdier van al wordt terecht op de korrel genomen in haar omgang met de fauna; rekening houden met elkaar wordt vanzelfsprekend als nachtdieren aan de beurt zijn om te presenteren... Dumon Tak zet met dit boek opnieuw vol enthousiasme en aanmoediging alle deuren en ramen open naar meer willen weten over de wereld rondom ons. Wat een voor de lezer buitengewoon prettige verdienste!
 
De illustraties van Annemarie van Haeringen, die met dieren tekenen ook allesbehalve aan haar proefstuk is, maken het af: kleurrijke paginagrote portretten van de besproken dieren wisselen met kleinere, zwierige illustraties waarin de sprekers al dan niet met hun spiekbriefjes naar voren treden. Na Ik wil ook (Querido 2013), Laat een boodschap achter in het zand en Siens hemel een verpletterend geslaagd (op niet te zeggen 'retegoed') boek van twee topmakers.
 
Bibi Dumon Tak, Annemarie va Haeringen: Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda, Querido, Amsterdam 2022, 116 p. : ill. ISBN 9789045128276. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan