9+ - Rodaan Al Galidi heeft zich dit jaar vooral op het
vertellen op de korte afstand gericht: tegelijk met Duizend-en-één nachtmerries (2017),
een collectie eigentijdse parabels, verschijnt ook deze bundel Arabische sprookjes waarin hij twintig
bekende en minder bekende traditionele vertellingen een eigen inkleuring geeft.
Het boek is bedoeld als voorleesboek voor kinderen, maar is ook gericht aan
volwassenen, die met veel plezier de moraal achter de verhalen zullen
ontrafelen.
Al
Galidi geeft zelf aan dat sprookjes het ideale genre zijn voor een
geglobaliseerde wereld: heel veel verhalen komen wereldwijd voor in regionale
varianten, en bijgevolg kan men zich inbeelden dat sprookjes zelf eigenlijk
migranten zijn die zich overal een klein beetje aanpassen aan de lokale cultuur
en gebruiken. Veel belangrijker dan de onderlinge verschillen zijn dan ook de
gelijkenissen, waardoor sprookjes een soort imaginaire navelstreng vormen die
de hele mensheid met elkaar verbindt. Die boodschap zit ook vervlochten in de
sprookjes zelf, die, zoals het dit genre betaamt, vaak een universele boodschap
uitdragen, of het nu gaat over het belang van goedheid, eerlijkheid, of een
andere deugd.
De verhalen zijn allemaal vrij
kort en hebben dus een ideale lengte om te worden voorgelezen. Veel verhalen
hebben jonge protagonisten, er is een gulle selectie prinsen en prinsessen,
maar er zijn ook bedelaars, tirannieke koningen, en wijze oude mannen. Zelfs
objecten (zoals kruiken) en dieren spelen een rol. Jonge kinderen zullen de
verhalen dan ook zeker weten te smaken.
Een belangrijke troef zijn de
illustraties van de hand van Geertje Aalders. Wat dit boek vrij uniek maakt, is
dat de kunstenares de afbeeldingen met knipwerk heeft gecreëerd. Bladzijde na
bladzijde vinden we prachtige taferelen, vaak in een silhouet-stijl, die uit
vele lagen kleurig papier bestaan waaruit Aalders landschappen, figuren,
huizen, dieren en sierobjecten heeft geknipt. Heel vaak worden details uit de
verhalen met een kleine afbeelding op de pagina zelf geïllustreerd, maar nu en
dan zijn er ook paginagrote kleurige platen.
De afbeeldingen sluiten heel nauw aan bij de vertellingen
en hebben een bonte rijkdom die heel mooi gelijke toon houdt met de elegante
maar spaarzame en parabel-achtige taal die Al Galidi in de tekst hanteert. Dit
maakt het boek een ideaal kijk- en voorleesboek. Bovendien krijgt elk van de
verhalen ook een eigen frontispice met bloemmotieven en een keur aan grote
vlinders en kevers. Het samenspel van beeld en taal is bijzonder geslaagd en
maakt van dit boek ook echt een object om te koesteren. De uitgever heeft
bovendien voor een stevige en tactiele papiersoort gekozen, waardoor de
leeservaring een sensueel genot wordt.
Het boek is stevig ingebonden in
een oranje harde kaft en is van een leeslint voorzien. Het is een verrukkelijk
kleinood. Maar net daardoor is het misschien toch vooral een voorleesboek dat
men best niet in al te kleine kinderhanden laat. De voorkaft bestaat
bijvoorbeeld uit een prachtig verfijnd geknipt geometrisch motief van insecten
dat op de kaft is gekleefd. Niet alle fijne lijnen van het motief konden echter
worden gelijmd, waardoor er een risico bestaat dat het blad zou scheuren indien
het te ruw wordt behandeld. Maar misschien is dat ook deel van de oefening: een
modern sprookjesboek om te koesteren. In een wereld waarin ook het boekbedrijf
steeds meer een kapitalistische winstfabriek wordt (met vaak stijlloze
print-on-demand) is ook dat een mooie parabel voor jonge lezers: het boek als
kunstobject, even mooi om naar te kijken als om te lezen.
Rodaan Al Galidi, Geertje
Aalders: Arabische sprookjes, Gottmer, Haarlem 2017, 131 p. ISBN 9789025767181.
Distributie L & M Books
deze pagina printen of opslaan