Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 1, SEPTEMBER 2015

Joukje Akveld : Een aap op de wc

door Jürgen Peeters

In 2015 is het 65 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog begon; een gebeurtenis die in de (jeugd)literatuur weinig aandacht krijgt, gezien de Grote Oorlog al met een hele resem aan boeken wordt herdacht. Een uitzondering daarop vormt Een aap op de wc, een aantrekkelijk vormgegeven non-fictie boek, waarin de Nederlandse journaliste Joukje Akveld de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor de Rotterdamse dierentuin Diergaarde Blijdorp onderzoekt. Akveld verdeelt haar op gedegen research gebaseerde boek in drie lijvige delen; centraal staat de periode ’10-15 mei 1940’, maar ook de aanleiding (‘Ervoor’) en de consequenties (‘Erna’) worden ruimschoots belicht.  
In 20 onderhoudend geschreven portretten presenteert Akveld als bevlogen gids boeiende wetenswaardigheden en geslaagde anekdotes over de meest uiteenlopende dieren, zoals Kali, de zwarte neushoorn, leeuwenwelp Tammo en de mantelbaviaan Benito. Akveld verstaat de kunst om in een kort maar krachtig portret een schat aan informatie te verwerken, zoals de natuurlijke biotoop, bijzonderheden over het uiterlijk en typische karaktertrekken van het dier. Minder bekende dieren, zoals zeboe, wisent en ocelot, worden in de marge afgebeeld. De dierenportretten worden afgewisseld met een op historische feiten gebaseerde rondleiding. Veel aandacht gaat daarbij uit naar de verhuis van de zoo, vanuit de Rotterdamse stationsbuurt richting Blijdorp, en uiteraard de desastreuze gevolgen van de bombardementen tijdens de (eerste) oorlogsdagen. De auteur biedt een eerlijk en oprecht verslag van de ravage, waarbij verschillende dieren om het leven komen en anderen preventief worden afgemaakt. Tegelijkertijd is er ook ruimte voor vermakelijke scènes, bv. wanneer de zeeleeuwen in de singel zwemmen, apen worden opgesloten in het nabijgelegen café en de bizons het station verkennen. Precies dat evenwicht zorgt ervoor Een aap op de wc nergens zwaar op de hand wordt.
Akveld bezigt een transparante, vrij directe stijl, zonder de lezers als zogenaamd alwetend verteller aan te spreken of een vereenvoudigde versie van de feiten te geven. Zo ontstaat een realistisch en oprecht portret van een dierentuin tijdens de oorlog, waarin Akveld ook kritisch durft te zijn. Martijn van der Linden, bekend van zijn realistische dierenportretten, zorgt voor levensechte illustraties. Met oog voor detail en vanuit verschillende perspectieven verleent hij de dieren een opvallend sterke expressie.  
Dankzij de fraaie vormgeving en het ongewone onderwerp springt Een aap op de wc meteen in het oog. Terecht, want in dit levensechte relaas bewijst Joukje Akveld met verve hoe nauw het lot van de dierentuin(dieren) met het verloop van de Tweede Wereldoorlog verweven is. Een originele uitgave, die zal blijven verrassen, herdruk na herdruk.  
 
Hoogland en Van Klaveren, 2015, 117 p. : ill. ISBN 9789089671776 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri