Adolescenten

JEUGDBOEKEN NR. 7, MEI 2016

Karlijn Stoffels: Eigen vuur

door Karen Woets

14+ - Dit nieuwe verhaal van Karlijn Stoffels had prima gepast in Leopolds serie ‘Vergeten oorlog’, waarin verhalen zijn verschenen van auteurs als Martine Letterie en Lydia Rood over onbekende dan wel ogenschijnlijk vergeten gebeurtenissen en episodes. In Eigen vuur staat de chaotische periode in de herfst van 1944 centraal in Zeeuws-Vlaanderen: Duitse, Engelse en Canadese soldaten bewegen zich allerlei verschillende kanten op, de ene keer optrekkend, de andere keer zich terugtrekkend in het polderlandschap vol dorpen, dijkjes, bosschages en water. Ondertussen wordt het gebied gebombardeerd door de Geallieerden, waarbij niet alleen militaire doelen worden geraakt, maar ettelijke dorpen bijna compleet van de kaart worden geveegd.

Te midden van die chaos vlucht de veertienjarige Sooys (François) met zijn zusje Niesje en zijn broertjes Nol en Tonny weg uit hun woonplaats Oostburg na een bombardement. Hun moeder ligt gewond in een geïmproviseerd ziekenhuis, hun vader is in het buitenland. Het reisdoel wordt uiteindelijk hun oma, die in Zaamslag woont, ten zuidoosten van Terneuzen. Door de ogen van Sooys beleven we hun barre tocht, tijdens welke ze beschoten worden door zowel vijand als vriend, steeds aan eten en overnachtingsplekken moeten zien te komen, en geconfronteerd worden met lijken van onbekenden en bekenden.

Stoffels vertelt het verhaal sober, dat wil zeggen zonder sentimentaliteit of metaforen die de dramatiek versterken. De beschrijving van de tocht en wat de kinderen onderweg zien en meemaken wordt minutieus beschreven, soms iets té minutieus, maar daarbij is gelukkig wel genoeg aandacht voor de psychologische en emotionele kant: Sooys, die zich als een vaderfiguur sterk denkt te moeten houden en leiding te moeten geven, ontdekt dat z’n zusje en broertjes onvermoede sterke kanten hebben, die soms zelfs levensreddend zijn.

Stoffels probeert soms wel wat veel in het verhaal te vervlechten, waardoor niet alles even goed uitgewerkt is. Dat geldt onder meer voor de relatie met de ouders, de geheime boodschap die Sooys op een briefje in een zelfgemaakt mes meeneemt, de gedeserteerde Duitser en de foute vader van Marrie, het meisje dat de kinderen op hun tocht gaat vergezellen. Overeind blijft dat dit verhaal glashard duidelijk maakt dat oorlog eigenlijk vooral verliezers kent, ook al bereiken Sooys en zijn reisgezelschap een relatief veilige plaats en ligt er mogelijk persoonlijk geluk in het verschiet.

Amsterdam : Leopold 2016, 152 p. ISBN 9789025869724

deze pagina printen of opslaan