Peuters en kleuters
JEUGDBOEKEN NR. 7, JULI 2018
Mac Barnett, Jon Klassen (ill): Driehoek / Vierkant
door An-Sofie Bessemans
3+ - Jon Klassen (Het donker met
Lemony Snicket en het drieluik Deze hoed is niet van mij,
Ik wil mijn
hoed terug en We hebben een hoed behoeft nog maar weinig
introductie. In de vormentrilogie die de Canadese illustrator maakt samen met
auteur Mac Barnett verschenen recent twee delen, Driehoek en Vierkant.
De boeken vallen meteen op door hun vierkante vormgeving met dik karton. Op de
woordloze cover prijkt telkens de hoofdrolspeler, respectievelijk Driehoek en
Vierkant - echte blikvangers!
Driehoek vertelt het verhaal van Driehoek, wie de lezer leert kennen in zijn
driehoekig huis met driehoekige voordeur, waar een kadertje aan de muur prijkt
waarop een driehoek is te zien. Zijn smalle beentjes en lage oogjes geven zijn
verschijning iets aandoenlijks, al zullen we Driehoek snel genoeg leren kennen
als een deugniet. Hij legt namelijk een hele tocht af om een geniepig grapje
uit te halen met Vierkant. Van een woordeloze bladzijde halverwege het verhaal
spat de confrontatie af als de ogen van Vierkant vol dreiging lopen, waarna de
terugtocht als een achtervolging wordt ingezet. Wat volgt, is een hilarisch
ongelukje - of was dit werkelijk Vierkants plan? Het verhaal wordt afgerond,
maar de vertelstem zoekt als afsluiter interactie op met de lezer.
Opvolger Vierkant toont ons de dagelijkse activiteit van
Vierkant, die tijdens zijn werk - blokken van de grot naar de stapel op de
heuvel dragen - onderbroken wordt door de zwevende Cirkel, die hem voor een
geniaal beeldhouwer aanziet: ‘Dit beeld is prachtig,’ zei Cirkel. ‘Het lijkt
precies op jou!’ De stumper wordt opgedragen om een sculptuur naar haar
evenbeeld te maken, een taak waar hij zich met de moed der wanhoop van probeert
te kwijten (‘Cirkel is perfect, dus het beeld moet ook perfect zijn’). Maar met
hamer en beitel blijkt Vierkant niet zo goed uit de voeten te kunnen, en midden
de brokstukken en een regenbui valt hij op zijn zijkantje van uitputting in
slaap, wanneer de volgende ochtend vroeg Cirkel de vrucht van zijn arbeid komt
inspecteren...
Klassen en
Barnett beheersen perfect het de kunst van het (niet) vertellen en het
verhaalritme. Zeker in het geniale Driehoek, waar de lineariteit van het
landschap - dat verandert van driehoekige rotsen over grillige vormen naar een
vierkante omgeving en terug - het effect van de achtervolging versterkt, zit
het tempo helemaal goed. Maar ook de droge tekst die de ongemakkelijkheid al
dan niet beschrijft van de situaties waarin Vierkant terechtkomt en de lezer
telkens op het einde de mogelijkheid biedt om een gesprek aan te knopen, is een
knappe verwezenlijking.
Klassen
vindt het makkelijker om emoties tot hun recht te laten komen op dieren of
abstracte vormen dan mensen. Hij illustreert met behulp van digitale tools,
vertrekt van grote vlakken waar hij nadien details aan toevoegt en past ook met
de computer de kleuren aan. Zijn palet is het tegengestelde van uitbundig, met
veel vlekkerige grijstinten, roestbruin en zandkleuren. De oneffenheden zorgen
voor leven en nuance in de abstracte vormen. Natuurlijk staat of valt het
succes van het verhaal en de hoofdpersonages met hoe de lezer hun gevoelens
interpreteert. De droge tekst in combinatie met de veelbetekenende blikken van
vooral Driehoek sorteren bij een ruim publiek ongetwijfeld een hilarisch
effect. In een YouTubefilmpje met Klassen
zie je heel goed hoe het verplaatsen van de pupillen in een figuur (in het
filmpje een hond) een heel andere interpretatie van de gevoelens oproept.
Benieuwd hoe Barnett en Klassen de cirkel
rond zullen maken in het voorjaar van 2019, als Cirkel verschijnt en de
drie personages samen de reeks afronden.
Mac Barnett, Jon
Klassen: Driehoek, Gottmer, Haarlem 2017, 48 p. : Ill. ISBN 9789025767464. Vertaling van Triangle door J.H. Gever. Distributie L&M Books
Mac Barnett, Jon Klassen: Vierkant, Gottmer, Haarlem 2018,
40 p. : ill. ISBN 9789025768881. Vertaling van
Square door J.H. Gever. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan