3+ - ‘Het sneeuwt in Praag.
Buiten is het donker.
Peter
loopt van school naar huis.
Wat heb je daar bij je, Peter?
Laat eens zien!’
In het Praagse winterlandschap vindt Peter een
verwaarloosde knuffelbeer. Hij neemt hem mee naar huis en doopt hem om tot
Flora. Flora wordt gewassen en gedroogd, en maakt al snel deel uit van het
gezin en hun dagdagelijkse bezigheden.
De sfeervolle illustraties in olieverf lijken stuk voor
stuk schilderijtjes. Voor ze carrière maakte als schrijfster en illustrator van
tal van jeugdboeken was Daisy Mrázková (1923-2016) voornamelijk actief in de
schilderkunst en dat is goed te merken. Door de kleine fijne schetstekeningen
in zwarte pen bovenaan elke tekstpagina toont de
illustrator dat ze ook andere stijlen
goed beheerst.
Teddybeer Flora verscheen voor het eerst in Tsjechië in 1973 en
groeide daar uit tot een ware klassieker. Niet verwonderlijk voor die tijd kent
het verhaal een traditionele stijl die zich vooral uit in de stereotiepe
rolverdelingen binnen het gezin. De aandoenlijkheid van een verlaten
knuffeldier is echter een tijdloos onderwerp en in de huidige wegwerpmaatschappij
misschien wel verrassend actueel.
Mrázková
baseerde haar teksten naar eigen zeggen op ervaringen die ze deelde met haar
eigen kinderen. Hierdoor geeft ze de lezer een persoonlijke inkijk in de
waarden en normen die zij belangrijk vindt binnen haar gezin. Flora krijgt
warmte en geborgenheid mee van de familie waarin ze terecht komt. De zorg en
fantasie van elk gezinslid brengen haar tot leven. Dit wordt duidelijk wanneer
Flora zelf een knuffelbeer krijgt zodat ze ‘ook iemand heeft om voor te
zorgen’.
‘We nemen haar mee naar buiten.
Als we de mensen maar niet
tegenkomen
bij wie ze vroeger woonde!
Zouden ze haar
herkennen?
Natuurlijk. Zie
je niet dat Flora een gezicht heeft?
Misschien moeten we haar dan
teruggeven.
Nee, dat doen
we niet.
Hè, Flora?’
Dat het vertelperspectief hoofdzakelijk wordt
neergeschreven als de overpeinzingen en reflecties van Peter maakt het voor jonge
kinderen ongetwijfeld gemakkelijker om zich met hem te identificeren. Ook de
angst van Peter en zijn zus Heleen dat de vorige eigenaar van Flora haar weer
zou kunnen opeisen, is herkenbaar. Mrázková
bewijst dat ze zich uitermate goed kan verplaatsen in de gedachtegang van haar
verteller.
Naar het einde toe wordt
duidelijk dat Flora zich meer en meer ontwikkelt tot een personage in het
fantasiespel van Peter. Door zijn kinderlijke verbeelding krijgt de beer een eigen
identiteit als volwaardig gezinslid. Zo krijgt ze brieven en komt haar
overgrootmoeder uit Australië.
Net zoals Flora werd dit klassieke kinderboek van de vergetelheid
gered door de jonge uitgeverij Tiptoe Print. Het is nu aan de lezers om zich
over het boek te ontfermen.
Daisy Mrázková: Teddybeer Flora, Tiptoe
Print, Brussel 2019, 60 p. : ill. Vertaling van Můj medvěd Flóra door Edgar de Bruin. ISBN 9789463880527.
Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan