Adolescenten
JEUGDBOEKEN NR. 6, JUNI 2020
Mel Darbon: Rosie hartje Jack
door Martina van der Logt
'Ik ga Jack zoeken. Ik kan het. Ik ben
Rosie.'
15+ - Rosie mist haar vriendje Jack, die
weg is gestuurd naar een instelling vanwege een geweldige uitbarsting. Ze appt
hem, maar haar berichten komen niet aan. Rosie komt er, als ze een discussie
tussen haar ouders opvangt, achter dat haar vader al een tijdje brieven
achterhoudt die Jack aan haar heeft geschreven. Haar vader vindt dat het beter
is als Rosie en Jack elkaar niet meer zien, dat zij Jack vergeet. Een
onderschatting van Rosie en de intensiteit van haar liefde voor Jack. Rosie
wordt zo boos dat zij besluit, zonder haar ouders in te lichten, stiekem naar
Jack toe te gaan. Ze wil hem zien, hem vertellen dat ze van hem houdt.
Er volgt een reis
door Engeland die op alle mogelijke manieren tegenzit. Rosie is een goed
voorbereide meid, maar tegen het uitvallen van treinen door sneeuw, een
diefstal en zelfs een oplichter die haar de prostitutie in probeert te lokken,
is zij niet opgewassen. We leren de mensen te bekijken door de ogen van Rosie.
Soms vriendelijk en betrouwbaar, soms ogenschijnlijk aardig maar waarvan de
lach de ogen niet bereikt en vaker afkerend, egoïstisch of ronduit gemeen.
Rosie wordt door volwassenen geholpen. Zij zijn bezorgd om haar. De jongeren in
het boek zijn over het algemeen onverschillig. Ze lachen haar uit, behandelen
haar slecht of willen haar maar mondjesmaat helpen (als het past in hun eigen
schema en leven). De onschuldige en lieve Rosie die door wrede mensen steeds
verder van haar eigenlijke doel verwijdert en steeds meer gevaar loopt, deed me
in zekere zin dan ook denken aan het verhaal van Jamie Bulger.
Gelukkig loopt het met Rosie beter af.
Rosie hartje Jack is een
bijzonder en inclusief verhaal over Rosie, een meisje met het Syndroom van
Down, dat op zoek gaat naar haar vriendje. Wat het vooral bijzonder maakt, is
dat we niet alleen over een hoofdpersoon met Down lezen, maar ook meegenomen
worden in de binnenwereld van Rosie. Zij vertelt het verhaal namelijk zelf als ik-persoon.
Mel Darbon gebruikt simpele zinnen in de tegenwoordige tijd, die vooral direct
beschrijven wat er gebeurt en wat Rosie ziet. Regelmatig word je er, voor het
geval je het even vergeten was, door de aan elkaar geplakte woorden
('jadankjewel' of 'waargaanwenaartoe') weer aan herinnerd dat Rosie Down heeft.
Wat zij doet, ziet en zegt is zonder poespas, maar wat zij voelt wordt met
prachtig beeldend taalgebruik beschreven en af en toe mogen we zelfs met Rosie
mee in haar fantasiewereld. In cursief lettertype maken we uitstapjes naar
prachtige dagdromen die Rosie heeft over haar toekomst of over haar
herinneringen:
'Aan de andere kant van de tunnel is een heel groot plaatje in een cirkel van
vlinders en bijen. […] De kleuren schilderen regenbogen in mijn hoofd. Ik doe
mijn ogen dicht en laat de man in mijn hoofd zingen. Droom-Jack houdt mijn
hand vast en draait me in het rond. […]
Hij lacht blij. Ik ben dansende ik. Ik ben vrij. Ik ben Rose. Ik zwaai naar
Jack en lach met hem mee.'
In de basis is Rosie
hartje Jack een klassiek Young Adult verhaal à la Romeo en Julia. Een
verboden liefde, een tiener die zich afzet tegen de wil van zijn of haar ouders
en een zoektocht naar deze liefde en tegelijk zichzelf. Combineer dat met een
roadtrip en je zit wat Young Adult betreft al in de goede trein. Het grote en
bijzondere verschil zit hem in de prachtig neergezette Rosie. Een mooi mens met
doorzettingsvermogen en dapper tot de kern. Rosie gebruikt gedurende haar tocht
affirmaties die haar steeds weer de moed geven door te gaan, waar ze het
spannend vindt en bijna zou willen opgeven. De woorden 'Ik ben zelf-stan-dig.' komen
dan ook regelmatig terug.
Als lezer ben je bezorgd om Rosie. Je overziet de gevolgen
van haar acties en je voelt snel aan welke gevaren er voor haar dreigen. Dat
maakt dat je het boek af en toe weg wilt leggen en weg wilt kijken. Rosie is
herkenbaar voor de lezer. Wanneer zij bijvoorbeeld baalt van de trein die
uitvalt door de sneeuw: 'Waarom moesten de treinen nou uitvallen? Thuis word ik
blij van sneeuw. Deze sneeuw ben ik allang zat.' Zij, als hoofdpersoon, draagt
het verhaal en daarmee heeft Mel Darbon een krachtig boek neergezet voor mensen
met syndroom van Down en misschien nog wel meer voor de jonge lezer die geen
Down heeft. Bewustwording krijgen van de binnenwereld van de ander waar weinig
plaats voor is in de leefwereld van de gemiddelde tiener (of volwassene) is dan
ook van onschatbare waarde en Rosie
hartje Jack is een parel.
Mel Darbon: Rosie hartje Jack, Blossom Books, Utrecht 2019,
284 p. Vertaling van Rosie loves Jack door Merel Leene. ISBN 9789463491884.
Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan