Rafaël

Rafaël is het liefdeskind van de Nederlandse Winny en Tunesiër Nizar, die vechten voor hun recht om bij elkaar te zijn. Hoewel hij zijn naam aan de roman verleent, is hij er als personage niet echt in aanwezig. Enkele bladzijden in cursieve tekst worden in zijn stem verteld, met de aandoenlijk beperkte blik van een erg jong kind. Het merendeel van het verhaal speelt zich echter af vóór Rafaëls geboorte en volgt de belevenissen van zijn ouders. In het geval van Winny gebeurt dit in de ik-vorm en bij Nizar in de derde persoon. Het verhaal springt heen en weer in tijd en ruimte, doorheen de geschiedenis van Winny en Nizar en langs de verschillende plekken die van belang zijn in hun leven. Nederland, waar Winny opgroeide. Sousse in Tunesië, bij de ouders van Nizar. Kos in Griekenland, het eiland waar de twee elkaar ontmoetten, trouwden, en nog geen idee hadden van de moeilijkheden die hen te wachten stonden. En dan de tussenstoppen van Nizar terwijl hij probeert om illegaal uit Tunesië weg te geraken, waar intussen de revolutie is uitgebroken. Athene, waar duidelijk wordt dat met Winny mee verhuizen naar Nederland niet zo evident zal zijn. Lampedusa, waar hij tot tweemaal terechtkomt na een levensgevaarlijke overtocht in een gammel bootje. Een gevangenis in Sicilië. En dan eindelijk Neerpelt, waar de twee eindelijk samenzijn met hun zoontje, en waar ze moeten vaststellen dat het leven samen, met alle trauma's van de weg ernaartoe, moeilijker is dan ze zich hadden voorgesteld.
Doorheen de wisselende vertelstandpunten en locaties komt een samenhangend verhaal bovendrijven. Een verhaal over liefde en obstakels, naïviteit wellicht, moed en tussen de regels door ook over het Europese migratiebeleid. Om de lezer te helpen de hoofdstukken te plaatsen in het verhaal, wordt in de marge aangegeven waar ze zich afspelen. Op die manier is de chronologie vlot te reconstrueren en hou je als lezer het overzicht. Je ontdekt wat Winny meemaakte voordat ze op Kos terechtkwam, waarom Nizar uit Tunesië weg wilde en hoe Rafaël voor hen de ultieme reden wordt om boven zichzelf uit te stijgen. Winny vindt de moed om, bang en hoogzwanger, naar Lampedusa te gaan om Nizar vrij te krijgen; Nizar op zijn beurt leert om niet langer te wachten op het logge bureaucratische systeem en vlucht uit het vluchtelingenkamp. Omwille van Rafaël worden de twee jonge mensen heel snel volwassen.
Rafaël is, ondanks de sprongen in tijd en ruimte en de afwisseling tussen drie vertellers, een toegankelijk boek over een heel actuele problematiek. Christine Otten baseerde zich voor deze roman op het waargebeurde verhaal van de twee mensen die haar hoofdpersonages werden. Zoals deze twee zijn er velen, maar zelden werden ze zo mooi en kwetsbaar beschreven.


Christine Otten, Rafaël, Atlas Contact Amsterdam, 2014, 221 p., € 19,95. ISBN 9789025442514. Distributie: Veen Bosch en Keuning

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

© 2024 | MappaLibri