De Amerikaans-Chinese Amy Tan komt na haar vele bestsellers, waaronder De vreugde- en gelukclub en Vissen op het droge helpen, met een nieuwe, lijvige roman. In De vallei van verwondering verhaalt ze over Violet Minturn, die in het Shanghai van begin twintigste eeuw gedwongen courtisane wordt. Zij is half-Chinees, half-Amerikaans en worstelt met haar identiteit. We volgen gedurende veertig jaar haar levensloop via flashbacks en gebeurtenissen over verschillende continenten. In het tweede deel van het boek komt ook het leven van haar moeder, Lucia (of Lulu Mimi, zoals ze zich in China laat noemen), aan bod. Het verhaal van Violet kent — zoals elk leven — zijn hoogte- en dieptepunten, maar wordt nog eens extra gekleurd door de ingewikkelde persoonlijke situatie waarin ze zich bevindt (van courtisane tot geheime echtgenote) en de politieke ontwikkelingen om haar heen. Gedurende ruim 620 pagina's ontrollen zich tal van avonturen en pittige dialogen tussen mensen met gekke namen (de poes Carlotta, de knecht Kleine Eend en de vriendin Magische Pompoen). We herkennen de oude thema's van Tan: de moeder-dochterrelatie en de moeilijkheden je eigen identiteit te omschrijven als die bestaat uit twee culturen kwamen ook al in haar eerdere werk terug. De huidige roman is — net als eerder werk — gebaseerd op de persoonlijke, familiale geschiedenis van de schrijfster. Ze weet in haar romanverhaal de gruwelijke episodes over mishandeling en uitbuiting af te wisselen met lichte humor in de beschrijving van haar personages. Maar de vraag blijft of al die pagina's blijven boeien. Kon het niet wat compacter? Op de eerste vraag is het antwoord ‘nee’, op de tweede ‘ongetwijfeld wel’. Want hoewel Tan weet hoe ze een verhaal moet construeren, zijn veertig pagina's ‘Etiquette voor boudoirschoonheden’ te veel van het goede. Algauw meent de lezer dat hij vast niets mist als hij een paar paragrafen overslaat, en die paragrafen dreigen al snel te veranderen in ettelijke bladzijden. In de beschrijving van het leven van Violet weet Tan de spanningsboog daarna toch weer op te bouwen, en zelfs de aandacht van de lezer vast te houden. Uiteindelijk lijkt De vallei van verwondering tussen wal en schip te vallen: hoewel het documentair wil zijn (hoe het leven een courtisane eruitzag, wat de impact was van de verschillende oorlogen in China op het dagelijks leven) bevat het daarvoor te weinig echte historische gegevens. Het boek leunt nog het meeste aan bij de gewone huis-, tuin- en keukenroman voor mensen met veel tijd en geduld, al speelt de exotische achtergrond natuurlijk een essentiële rol.
Een tip voor Tan: lees de boeken van Lesley Downer (weliswaar over Japan, maar met het enigszins verwante thema van de geisha), of van Liu Heng of Mo Yan (om in China te blijven). Ze zijn compacter en zijn daardoor nog intenser dan De vallei van verwondering.
Amy Tan, De vallei van verwondering, Prometheus Amsterdam, 2014, 622 p., € 19,95. ISBN 9789044625653. Vert. van: The valley of amazement door Ronald Fagel / Vicky Francken. Distributie: WPG Uitgevers
Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014
© 2024 | MappaLibri