Ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van Youp van 't Hek gaf uitgeverij Thomas Rap de verzamelbundel Mooie woorden uit, waarin zijn shows van de laatste twintig jaar gebundeld zijn. Het kloeke boek bevat de theaterteksten van Spelen met je leven (1995), Sterven of liegen (1995), Scherven (1997), De waker, de slaper en de dromer (1998), Mond vol tanden (1999), De wereld draait door (2001), Youp speelt Youp (2002), Prachtige paprika's (2003/2005), Het zelfmoordcommando (2005), Schreeuwstorm (2006/2007), Troost (2008), Omdat de nacht (2010), De 2e viool (2011) en Wigwam (2013/2014). Vele van die voorstellingen werden geschreven als oudejaarsconference. Voor wie er tegenop ziet om zoveel teksten achter elkaar te lezen, biedt de cabaretier al in de inleiding een troostende gedachte: hij kende de ruim 200.000 woorden ooit uit het hoofd. Dat hoeft de lezer hem gelukkig niet na te doen, lezen alleen volstaat. Twintig jaar theatermaken bij Van 't Hek wordt gekenmerkt door één rode draad, namelijk zijn engagement en zin voor (zelf)relativering. Steeds weer houdt hij zijn publiek een spiegel voor: kijk naar jezelf, laat de poespas achterwege en denk aan wat essentieel is. Bovendien schept hij flink tegen de schenen van het establishment en de politici wanneer ze het te bont maken met alleen maar voor zichzelf te zorgen. Het beste komt dit misschien wel naar voren in het programma De waker, de slaper en de dromer, over drie studenten in een gemeenschapshuis. Zoals vaak lijkt Van 't Hek inspiratie te putten uit zijn eigen verleden, maar hij weet dat zo kundig te verwoorden dat vrijwel iedereen er iets in kan herkennen. Dat hij daarbij scherp en hard uit de hoek kan komen, is hem eigen. Net dat scherpe lijkt er een beetje af te zijn als je de theaterteksten leest, in plaats van ze te beleven in de schouwburg of the beluisteren op cd of dvd. Daarom kan Mooie woorden slechts gezien worden als een aanvulling op het rijke oeuvre van de Amsterdammer, een toevoeging om zijn werk compleet te maken. In tegenstelling tot de duizenden columns die Van 't Hek publiceerde in NRC Handelsblad, kunnen deze geschreven teksten niet tippen aan hun uitvoering in het theater. Het vuur, het volume en de intense stem van de cabaretier zijn er niet, en dat is al bij al wel een beetje jammer. Maar voor allen die na de voorstelling behoefte hebben aan een langzame, eigen herneming van de stukken, is Mooie woorden een aanrader.
Youp Van 't Hek, Mooie woorden, Rap Amsterdam, 2014, 6698 p., € 24,9. ISBN 9789060055366. Distributie: WPG Uitgevers
Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014
© 2024 | MappaLibri