Nog tot 25 juni 2017 loopt in de Beurs van Brussel de
tentoonstelling The World of Steve
McCurry. Binnen het torenhoge interieur van het neoclassicistische Beursgebouw
vormt een doolhof van ellenlange tuledoeken de achtergrond waartegen de
levensgrote foto’s worden tentoongesteld. Zo ontstaat een transparante kathedraal
van fotografie die McCurry’s ‘fascinatie voor verre culturen’ celebreert.
Met talloze bekroningen (waaronder vier World Press Photo
Awards) heeft het diverse en kleurrijke oeuvre van de Amerikaanse National Geographic- en Magnum-fotograaf
een monumentaal karakter gekregen. Zijn iconische foto een dertienjarige
Afghaanse vluchtelinge, uitgegroeid
tot symbool van hoop en vrede, zit in het wereldwijde onderbewustzijn gegrift.
De jarenlange zoektocht naar en beelden van de intussen volwassen en door het
leven getekende vrouw Sharbat Gula maakt een belangrijk onderdeel van de
documentaires die in de marge van de expo het werk van McCurry belichten.
Voor McCurry zijn
er geen reisdoelen om te fotograferen, maar is de reis de bestemming. Reizen
als een continu proces waarbij ‘culturen en contrasten, tegenslag en
volharding’ vastgelegd worden. Hoewel McCurry wereldwijd reist en fotografeert
heeft hij een uitgesproken liefde voor Azië waar een mengeling van eeuwenoude
tradities en veranderingen onverwachte contrasten oplevert die zijn werk een
uitgesproken dynamiek en haast mysterieuze ongrijpbaarheid geven. Tijd en
geduld zijn essentiële ingrediënten om de uitzonderlijke momenten vast te
leggen.
Wie in het zog
van de tentoonstelling het oeuvre van Steve McCurry en de achtergronden beter
wil leren kennen heeft een kluif aan Steve
McCurry Untold: The Stories Behind the Photographs (2013, vert. Voorbij de camera: Het verhaal achter de
foto (Phaidon/Terra, 2013). Door het formaat en het afbeelden van een
aantal bepalende, paginagrote afbeeldingen voor veertien belangrijke
periodes/projecten, uit zijn carrière behoudt het boek een aantal voordelen van
het klassieke fotoboek. Maar daarnaast wordt telkens met tekst en
illustratiemateriaal een uitgebreid dossier opgebouwd dat een blik gunt achter
de schermen en hoe bepaalde foto’s werden gerealiseerd. Als Amerikaan mocht
McCurry niet voorbijgaan aan een hoofdstuk over 9/11 maar verder blijkt zijn
grote verknochtheid aan Azië (inclusief Midden-Oosten). Afghanistan en India
duiken in verschillende hoofdstukken op en zijn in grote mate bepalend geweest
voor het oeuvre van McCurry, zoals bijvoorbeeld zijn monumentale Engelstalige fotoboeken
In the Shadow of Mountains (Phaidon, 2007) en India (Phaidon, 2015) overvloedig illustreren.
Meer recente
uitgaven van bij ons tonen een opvallende kruisbestuiving tussen de Amerikaanse
(reis)auteur Paul Theroux en Steve McCurry. Beide zijn vrienden sinds de jaren
tachtig toen ze voor het eerst samenwerkten met de uitgave The Imperial Way : Making Tracks from Peshawar to Chittagong
(1985). McCurry maakte recent nog foto’s voor Paul Theroux’ Deep South (2015, vert. Het diepe Zuiden (Atlas Contact, 2016)).
Theroux’ zoektocht naar de ‘menselijke architectuur’ van het Amerikaanse Zuiden,
door vier seizoenen lang ‘off the beaten tracks’ te reizen, maakte bij McCurry
herinneringen los aan zijn grootouders en familie in het diepe Zuiden.
Onafhankelijk reisde hij door het zuiden om zijn eigen culturele verleden te
ontsluiten alsof hij op fotoreportage was in India. Een fotokatern met een
vijfentwintigtal foto’s kleuren Theroux’ reisverslag halverwege de boeiende
lectuur.
Omgekeerd schreef
Paul Theroux een voorwoord voor het fotoboek On reading (2016, vert. Lezen
(Fontaine, 2017)) waarin McCurry wereldwijd fotomateriaal van ettelijke
decennia rond het thema ‘lezen’ samenbrengt. Voortdurend op jacht naar
onbewaakte momenten, om persoonlijke en eerlijke momenten te vereeuwigen,
focust McCurry graag op lezende mensen. Soms past het lezen volledig in de
setting, maar vaker contrasteert de verstilde bezigheid met de onmiddellijke
omgeving die niet bij de lezer lijkt door te dringen. Voor Theroux tonen
McCurry’s foto’s ‘de kalme ingesteldheid van de lezer, de heldere blik, het
idee van alleen zijn, de ontspannen houding, de opvallende aandacht, het gevoel
van ontdekking en van stille vreugde’. Een perceptie die net zo goed geldt voor
wie in de ban raakt van McCurry’s fotografie.
Steve McCurry:
Lezen, Fontaine Hilversum, 2017, 144 p. : ill. ISBN 9789059567023. Distr.:
Agora Books
Steve McCurry:
Voorbij de camera: Het verhaal achter de foto, Phaidon/Terra Amsterdam, 2013,
264 p. : ill. ISBN 9789089895875.
Distr.: Lannoo
Paul Theroux:
Het diepe Zuiden, Atlas/Contact Amsterdam, 2016, 508 p., [16] p. pl. : ill.
ISBN 9789045030517. Vert. van: Deep South door Miebeth van Horn. Distr.: Veen,
Bosch en Keuning
© 2024 | MappaLibri