Tijdens de voorbereidingen van de biografie van rockmuzikant
Wally Tax kwam auteur Rutger Vahl de nalatenschap van de bijna vergeten
journaliste Laurie Langenbach (1947-1984) op het spoor. Zij was enige tijd de
geliefde van Tax, maar in de jaren zeventig vooral befaamd omwille van haar
interviews voor diverse populaire jongerentijdschriften als Hitweek en Aloha. Hoewel zij ook diverse romans schreef, werden die door de
critici niet steeds op gejuich onthaald. Nu wordt haar literaire debuut uit
1977, Geheime liefde, samen met
dagboeknotities en een uitgebreide correspondentie aan vrienden en familie
(her)uitgegeven in de reeks Privé-domein om aldus een vollediger beeld van een
ambitieuze persoonlijkheid te schetsen.
Rutger Vahl bewees al eerder
zijn kundigheid met boeken als Misschien
wordt 't morgen beter. Cornelis Vreeswijk. De blues tussen Stockholm en
IJmuiden (2014) en Wally Taks. Leven
en Lijden van een outsider (2015). Net als voor zijn vorige uitgaven,
verdiepte Vahl zich in zijn onderwerp niet alleen via overgebleven media als
brieven, teksten en audio (Langenbach werkte ook voor de VPRO en Vara-radio),
maar ook sprak hij uitgebreid met de nabestaanden. Dat levert een indringend
beeld op van een kwetsbare vrouw die, ondanks de hippe kringen waarin ze
verkeerde, eigenlijk alleen maar wilde leven en schrijven.
Brieven, dagboeken en een geheime liefde opent met een zeer uitgebreide
levensbeschrijving. Rutger Vahl vertelt daarin hoe Langenbach in contact komt
met muzikanten als Vangelis (met wie ze een korte relatie had) en ook hoe ze af
en toe zelf het podium opklimt om te zingen en liedteksten schrijft. De auteur
schetst het tijdsklimaat in talrijke voetnoten. De degelijke inleiding,
betrokken en met oog voor detail, is onontbeerlijk wil de lezer de
daaropvolgende hoofdstukken begrijpen. Die bevatten brieven aan vrienden en
familieleden, zoals aan haar nichtje, waarin zij haar steunt tijdens diens
moeilijke puberjaren.
Vervolgens krijgt de lezer
inzage in haar dagboeknotities, waarin ze probeert in het reine te komen met
haar liefdesleven. Ze is er immers achter gekomen dat haar geliefde (Wally Tax)
al jaren verslaafd blijkt aan heroïne. De relatie dooft uit. Ook haar emoties
ten overstaan van de kritiek die ze krijgt op haar debuut komen uitgebreid aan
bod. Want hoewel ze een veelbelovende literaire toekomst wordt voorspeld door
onder meer schrijver en tevens goede vriend Heere Heeresma, kreeg haar boek
toch ook negatieve kritiek. De roman werd immers meer dan eens neergezet als
geschreven in ‘veredelde Libelle-stijl over de onbereikbare Geliefde’.
Dat het in feite ging
over de liefde van Langenbach voor topschaker Jan Timman was al snel duidelijk.
Privé-domein koos er terecht voor om Geheime
liefde ook in deze bundel op te nemen om met de ogen van vandaag te kunnen
nagaan of die scherpe kritiek wel volledig terecht was. Tevens maakt de lezer
kennis met Langenbachs verrassing wanneer na de publicatie van Gevallen vrouwen (1981) (een boek waarin
verhalen over nabije vrienden onversluierd in de publieke ruimte terecht komen)
verscheidene van die vriendschappen abrupt eindigen.
Verreweg het pakkendst zijn de
brieven die Langenbach naar huis stuurt wanneer ze, op zoek naar genezing voor
de bij haar vastgestelde kanker, het alternatieve circuit ingaat en
macrobiotische goeroes haar leven (en haar dood) laten bepalen. Ze reist naar
Italië en uiteindelijk naar Japan in de hoop te genezen, en beschrijft daarbij
de baden en de sobere diëten; dit allemaal terwijl de ‘leiders’ schransen en
van het leven genieten. Te laat voor enige hoop op genezing keert ze naar
Nederland terug. Daar zal ze niet lang na haar terugkomst sterven. Haar laatste
brief dateert van enige weken voor haar dood. In de brieven beschrijft ze haar
dagen, maar ook haar twijfels over de keuzes die ze maakte. Ze is open en
eerlijk en toont er haar appreciatie voor Wally Tax, nu haar ex, die met haar
mee is gereisd om haar te ondersteunen.
Het is de verdienste van Rutger
Vahl om leven en werk van een bijna vergeten schrijfster en mediafiguur opnieuw
onder het voetlicht te brengen. Haar stilistische vaardigheden en haar open en
eerlijke schrijfstijl, vooral te herkennen in de persoonlijke geschriften,
verdienen het. Een heruitgave van het brievenboek dat ze met Heere Heeresma
maakte (Hier mijn hand en daar je wang,
1978) of haar sportcolumns (Al dat zweet,
1984) zouden met open armen ontvangen worden. Geïllustreerd met foto’s uit
privé-archieven.
Laurie Langenbach: Brieven, dagboeken en een geheime liefde, De
Arbeiderspers, Amsterdam 2017, 492 p. ISBN 9789029511827. Distributie L&M
Books
© 2023 | MappaLibri