Enkele jaren geleden hield het verhaal van
Laura H. Nederland in zijn greep. Hoe kan een jong Nederlands meisje zo
onomkeerbaar in de greep raken van een geradicaliseerde moslim, hoe kan ze het
zo ver laten komen dat ze met hem en haar twee kleine kinderen naar het
kalifaat trekt? Hoe is ze terug in Nederland geraakt en vooral ook: voert ze na
haar terugkomst al dan niet iets in haar schild?
NRC-journalist Thomas Rueb besluit zijn tanden in de kwestie te
zetten. Aan de hand van vele gesprekken (vooral met Laura zelf en haar vader
Eugène) en documenten schetst hij er het verbijsterende verhaal van Laura H.
Wat aanvankelijk een krantenartikel zou worden, resulteert uiteindelijk in een
vuistdik boek, een journalistieke thriller op het scherpst van de snee.
Veel aandacht heeft
hij daarbij voor Laura’s jeugd. Die lijkt voortreffelijk te starten. Algauw
blijkt haar jongere broertje echter te leiden aan een ernstige, zeldzame, en
uiteindelijk fatale ziekte. Haar ouders hebben enkel aandacht voor hem, en
uiteindelijk loopt hun huwelijk op de klippen. Het maakt van Laura een onzeker
meisje, op zoek naar aandacht. Die vindt ze bij de Marokkaanse jongens in haar
klas. Al op hele vroege leeftijd wordt ze ontmaagd. Manipulatie, misbruik,
verkrachting, Laura’s toestand wordt er niet rooskleuriger op. Ze komt in
aanraking met jeugdzorg en brengt een groot stuk van haar tienerjaren in
jeugdinstellingen door.
Op zoek naar een nieuwe identiteit schuift Laura steeds
meer op richting een zeer radicale islam. Ze draagt een hoofddoek, bekeert
zich, en leert uiteindelijk Ibrahim kennen, een uiterst vrome moslim. Bij hem
zal ze veilig zijn. Denkt ze. Al snel zal ze merken dat ze verkeerd heeft
gedacht, want Ibrahim is niet alleen een vrome moslim maar ook een psychopaat.
Zijn mooie praatjes worden naadloos afgewisseld met oeverloze woedeaanvallen.
Om het minste timmert hij Laura in elkaar. Om vervolgens te jeremiëren hoeveel
spijt hij daarvan heeft.
Opnieuw is er een uitweg, en dat is het kalifaat. Daar zal
alles beter gaan, daar zal Ibrahim zich thuis voelen en beter voor haar zorgen.
Samen met Ibrahim en haar twee kinderen (één uit een vorige ‘relatie’, en een
tweede met Ibrahim) trekken ze naar het kalifaat, waar ze uiteindelijk in Mosul
zullen belanden. Ibrahim gaat er strijden voor IS, Laura wordt er grote
periodes weggestoken in verborgen vrouwenhuizen, of ze doet het huishouden voor
Ibrahim. Maar ook hier zijn er twee Ibrahims. Enerzijds de man die op zoek is
naar een beter leven en die dolverliefd is op Laura, anderzijds de monsterlijke
agressieveling die Laura steeds driester toetakelt, soms gewoon omdat ze een
beetje saus morst. Bloedstollend zijn de woorden waarmee Laura haar man
beschrijft als de ‘man die haar heeft gebroken, alles ontnomen, die haar in
stukken heeft laten vallen en scherven herschikte tot het gammele bouwwerk waar
ze nu uit bestaat.’
Het leven in het kalifaat is een ware hel. Het is een heilloos
oorlogsgebied, er is geen toekomst. Al gauw blijkt ook dat IS haar vele
beloftes niet of nauwelijks nakomt. Er is lange tijd geen huis, nauwelijks
voedsel. Het is een tijd en een toestand zonder perspectief. Na een jaar slaagt
het gezin erin te ontsnappen. Alleen Laura en de kinderen bereiken uiteindelijk
Nederland, waar ze lang opgesloten zit. Justitie is bang dat ze niet gewoon
gevlucht is, maar dat ze een opdracht van IS meekreeg en een aanslag op
Nederlandse bodem in haar schild voert.
Uit het beeld dat Thomas Rueb
van Laura schetst, komt die intentie in elk geval niet naar voren. We lezen
vooral het verhaal van een slachtoffer. Een moeilijke jeugd, manipulatie,
seksueel misbruik, zoeken naar een nieuwe identiteit. Terechtkomen in de losse
handen van een foute man met een verkeerd plan. Niet weggeraken. Verder
afdrijven, steeds verder, tot ze in een compleet uitzichtloze situatie belandt.
Uiteindelijk toch kunnen vluchten. In een Nederlandse gevangenis belanden,
staatsvijand nummer één worden, tegen wil en dank.
Met Laura H. heeft Thomas Rueb een echt gezicht gegeven aan iets dat
tot nu toe alleen maar misleidende maskers had. IS, Syriëstrijders, het
kalifaat, moslimfundamentalisten: het zijn fenomenen die in de politieke
perceptiestrijd hoog ingezet worden. Het gevolg is dat we er een immer
vertroebeld beeld van hebben. Thomas Rueb biedt ons een blik op de waarheid
achter dit soort verhalen. En die waarheid is niet minder schrijnend, maar wel
veel genuanceerder dan wat er vaak van gemaakt wordt. Alleen al daarom is dit
boek de moeite van het lezen meer dan waard.
Thomas Rueb: Laura H., Das Mag,
Amsterdam 2018, 538 p. : ill. ISBN 9789492478573
© 2023 | MappaLibri