De menselijke maat

Bijna meteen na publicatie in Italië, eind januari 2018, werd De menselijke maat onthaald als een van ’s lands beste literaire debuten en niet veel later prijkte de roman bovenaan de bestsellerlijsten. Critici en collega’s, zoals Paolo Cognetti, prezen Roberto Camurri (°1982) om zijn ingetogen stijl en de gevoeligheid waarmee hij zijn verteller aan het woord laat.
 
Die verteller brengt het verhaal van de driehoeksverhouding tussen Anela, Valerio en Davide, zonder daarbij een oordeel te vellen. Davide is de man van wie Anela, een verbasterde versie van de naam Angela (engel), besluit te houden, maar niet lang na zijn heengaan worden Anela en Valerio een paar – de relatie met Davide was echter allang doodgebloed. Met Valerio krijgt Anela een mooie, lieve dochter en samen genieten ze van hun leven in eenvoud.
 
Voor Anela keert Valerio overigens terug naar Fabbrico, hun (maar ook Camurri’s) kleine en slaperige geboortedorp, dat hij zoveel jaren eerder ontvlucht was omwille van zijn onvoorwaardelijke liefde voor diezelfde Anela. Fabbrico, gelegen in Emilia-Romagna, wordt verder bevolkt door een aantal uiteenlopende maar evenzeer getormenteerde bewoners. Zo is er een oude, zwijgzame en excentrieke vrouw, die iedereen kent als de dorpsheks. Bice is dan weer die ouder wordende dame die ondanks haar kwalen de lokale bar wil blijven uitbaten en Giuseppe de oude verzetsstrijder die machteloos moet toezien hoe oude fascistische ideeën de kop opsteken. Daarnaast zijn er stellen die elkaar gevonden hebben of net vastzitten in een onmogelijke relatie.
 
Vriendschap, liefde, verraad en schuldgevoel doen de levensverhalen van de dorpsbewoners met elkaar vervlechten. Er verstrijken zo’n twintig jaar in de elf hoofdstukken die de roman telt en waarvan de titels verwijzen naar de specifieke ruimtelijkheid in de roman. Het Emiliaanse dorp Fabbrico lijkt enerzijds wel van ‘Gras’ (3), ‘Stof’ (2) en ‘Kiezels’ (1) gemaakt te zijn – de bewoners leven er verbonden met de natuur, maar wordt ook doorkruist door ‘Asfalt’ (4), een materie die de bron is van ongeluk. Bewoners ondergaan anderzijds ook de invloed van natuurelementen, die in de andere titels worden weergegeven, maar verlangen ook naar de ‘Zee’ (11) die rust, genot en liefde brengt.  
 
De lezer zal zeker snel merken dat in Fabbrico gevoelens moeilijk verwoord, maar eerder fysiek beleefd worden. Hij ziet zich ook gedwongen de levenslopen van de verschillende dorpsbewoners zelf met elkaar te verbinden, tot de verteller in de laatste hoofdstukken de touwtjes weer in handen neemt en dat wellicht iets te gedecideerd doet. Wat wel overeind blijft is Camurri’s ontwapenende schrijfstijl waarin beschrijvende passages, dialogen en gedachten naadloos in elkaar overgaan.
 
Roberto Camurri: De menselijke maat, De Bezige Bij Amsterdam 2019, 221 p. Vertaling van A misura d'uomo door Manon Smits. ISBN 9789403172804. Distributie Standaard Uitgeverij

© 2024 | MappaLibri