5+ - De
Australische Sophie Blackall is al een paar keer in de prijzen gevallen met
haar werk. Zo ontving ze voor Finding Winnie de Caldecott Medal in 2016
en in 2019 opnieuw voor Hello Lighthouse. Maar If You Come To Earth,
tot nu toe het enige van haar dat in het Nederlands is vertaald, werd door The New York Times zo maar even
uitgeroepen tot een van de 25 beste kinderboeken ter wereld.
De kleine Quinn schrijft een
brief aan een buitenaards wezen, een soort reisgids voor als het naar de aarde
zou komen. Hij situeert de aarde in ons zonnestelsel, vertelt over de
verschillende weertypes en beschrijft de rijkdom aan dieren en planten. Hij zet
ook de diversiteit van de mensheid knap in de verf. Mensen van verschillende
nationaliteiten komen aan bod. Verbluffend veel verschillen in gedragingen,
samenlevingsvormen, huisvesting, kleding, vervoer, dagdagelijkse bezigheden en
eetgewoonten passeren de revue.
De verhaallijn is eenvoudig: een lange opsomming van
wetenswaardigheden over onze aarde, waarin diversiteit centraal staat. Leuk
detail is dat Sophie Blackall zich liet inspireren door ideeën van kinderen van
over de hele wereld. De tekst beperkt zich tot enkele korte, beschrijvende
zinnen per bladzijde en dient voornamelijk ter ondersteuning van de
illustraties. Naar het einde toe krijgen we nog een verrassend snuifje
filosofie mee: ‘we weten niet waar we waren voordat we geboren werden en ook
niet waar we blijven als we doodgaan.’ Tot slot schrijft Quinn schrijft in een
lief sprankeltje kinderlijke gastvrijheid: ‘Als je naar de aarde komt, mag je
bij mij logeren’.
Op de coverillustratie ligt Quinn plat op zijn buik op de aardbol. Met
zijn benen wiebelend, kijkt hij nieuwsgierig omhoog. Zijn rode puntmuts past
uitstekend bij zijn rood wit gestreepte sokken. Zijn helderrode wangen zijn
typerend voor de persoonstekeningen van Blackall. Je zal Quinn in veel
illustraties terugvinden. Met een rood potlood werkt hij aan zijn indrukwekkend
lange brief, die zich als een eindeloos wit lint vol kleurrijke
kindertekeningen door de ruimte slingert. De diepblauwe lucht is gevuld met
sterrenstipjes en ook op de aardbol glanzen zilveren accenten. Hier hangt
duidelijk sprookjesachtige magie in de lucht.
Boeiend is de illustratie van
het uitgestrekte groene grasveld waarop heel wat gezinnen picknicken, die in
één oogopslag duidelijk maakt dat er meer gezinsvormen bestaan dan het
stereotiepe kerngezin. Zo is er bijvoorbeeld een homokoppel met hun twee
kinderen, de kleuterzoon een perfecte kopie van de ene vader terwijl de baby
heel erg op de andere vader lijkt. Het chassidisch joods gezin trekt met vijf
kinderen meteen de aandacht. Grappig zijn ook de grootouders die languit op het
picknicklaken een dutje doen, oma met haar hoed over haar ogen en opa met zijn
open boek over zijn ogen.
Sophie Blackall
integreert op een fijngevoelige en speelse manier personen met een fysieke
beperking in haar illustraties. Regelmatig duikt een hippe rolstoelgebruikster
met roze haar op. We zien personen die doof zijn gebarentaal spreken en blinden
braille lezen. Blackall geeft ook het alfabet in gebarentaal en braille mee,
een duwtje in de rug van de lezer om dit zelf eens te proberen.
Volwassen voorlezers
zullen ongetwijfeld aangesproken worden door de beroemdheden die her en der in
de illustraties opduiken. Wie aandachtig kijkt, herkent bijvoorbeeld de
Jamaicaanse sprinter Usain Bolt en Ruth Bader Ginsburg, opperrechter van het
Amerikaanse Hooggerechtshof, vooral bekend om haar strijd voor vrouwenrechten.
Toegegeven, de
diversiteit wordt er wel heel erg ingehamerd, waardoor de boodschap soms een
tikkeltje kunstmatig en belerend overkomt, maar de veelzijdige illustraties,
die de creativiteit prikkelen en tegelijkertijd een aanzet bieden tot
gesprekken, maken veel goed.
Sophie Blackall: Als je naar de aarde komt, Querido,
Amsterdam 2020, 80 p. : ill. ISBN 9789045124858. Vertaling van If You Come To
Earth door Hans en Monique Hagen. Distributie L&M Books
© 2024 | MappaLibri