De Deense bestsellerauteur Jens Christian Grøndahl (1959)
duikt al ruim dertig jaar in de psyche van de mens en puurt daar krachtige verhalen
en romans uit. Van zijn inlevingsvermogen getuigen ook de zes langere verhalen
in Dagen als gras, waarin hij zijn hoofdpersonages laat uitzoeken waar
hun hart ligt en wat hun pad is in dit leven.
Vooral in de eerste twee
verhalen bepalen politieke en ethische vraagstukken mee het doen en laten van
de karakters. Het titelverhaal, tevens de opener van Dagen als gras, is
een terugblik op hoe het de vijftienjarige Lars Hvid verging in de zomer
van de bevrijding in Skagen, de meest noordelijke stad van Denemarken. Centraal
staat zijn ontmoeting met de uit een interneringskamp ontsnapte Duitse tienerjongen
Heinrich. Lars weet dat het verboden is om zich met hem in te laten, maar doet
het toch. De gebeurtenissen worden (na)verteld door de huisarts, aan wie de
inmiddels bejaarde Lars ze stukje bij beetje heeft toevertrouwd.
In het tweede
verhaal is de invloed aanwezig van Jens Christian Grøndahls gesprekken met
bootvluchtelingen op Lampedusa. Die kaderden in een reisessay waarin hij onder
meer de Europese vluchtelingencrisis aanraakt. In het verhaal ‘Villa Ada’ bezielt
diezelfde crisis alweer een nog onbevooroordeelde jongen van vijftien: Francesco
bezet twee gebouwen in het park Villa Ada in Rome en maakt er een
toevluchtsoord van voor Afrikaanse vluchtelingen en daklozen. Hij wil op die
manier hulp bieden aan mensen in nood, ongeacht de tegenstand die hij
ondervindt. Voor zijn inzet zal hij echter een hoge, persoonlijke prijs
betalen.
Het
derde verhaal draait om de Deens-Duitse actrice Edith Wengler. Opnieuw heeft Jens Christian
Grøndahl voor een verteller gekozen, ditmaal een alter ego van zichzelf, die in
herinnering brengt wat de hoofdpersoon hem ooit onder vier ogen heeft meegedeeld.
Zo had Edith haar leven en lange acteercarrière met hem doorlopen en
geconcludeerd dat ze eindelijk vrede had leren hebben met haar eigen leegte: ‘Niet
iedereen kan charmant zijn. Ik kan de rol goed spelen, maar andere mensen
voelen zich op de lange duur niet prettig bij mij.’ In de natuur wandelen hielp
haar om die bevrijde toestand vast te houden. Op een dag betrapte ze
onderweg een man die een touw om een boomtak slingerde en naging of de strop
goed vastzat. Voor hem hoefde het allemaal niet meer sinds hij zijn vrouw en
dochter verloor in een auto-ongeluk. Toch kon Edith hem ervan weerhouden om
zelfmoord te plegen. Daarna ontfermde ze zich verder over hem in de hoop hem de
wil om te leven terug te geven.
Het verhaal ‘Ik ben de zee’ ontvouwt zich vanuit het
perspectief van de politie-inspecteur, die het onderzoek voert naar de
verdwijning van een succesvol zakenman. In de laatste bladzijden met de
ontknoping laat de verdwenen zakenman evenwel zelf zijn licht schijnen op wat
er hem is overkomen.
In ‘Zomerslaap’ kijkt een 54-jarige moeder en medewerkster van de
financiële recherche tegen een professionele opdracht aan, die de toekomst van
haar dochters gezin dreigt onderuit te halen. Eindigen doet Dagen als gras
met ‘Vaarwel’, een verhaal over een jonge, alleenstaande vrouw, die zowel in
haar beroep als predikante als in haar privéleven worstelt met wat haar geloof
wel en niet vermag.
Een sprekend motto trekt je mee in elk van deze zes sterke verhalen, die
gaan over vluchten en al dan niet thuiskomen, over zorgen voor anderen maar ook
voor jezelf, over de complexiteit van ouder-kindrelaties, de (on)macht van de liefde
en de pijn die gepaard gaat met verlies en rouw. De worstelende hoofdpersonen hebben
al grotendeels achterhaald waar hun eigen kwetsuren en die van hun naasten zitten.
Dit geeft deze verhalen over stormen in een mensenleven ondanks alle tragiek een
opgeruimde helderheid.
Jens Christian Grøndahl: Dagen als gras, Meulenhoff, Amsterdam
2021. 359 p. ISBN: 9789029094467. Vertaling van Dage som græs door Femke
Muller. Distributie Lannoo
© 2024 | MappaLibri