Onkrijgbaarheid

Met zijn nieuwste roman Onkrijgbaarheid levert Tim Krabbé (Amsterdam, 1943) een boek af dat alleen maar door een oudere auteur geschreven had kunnen worden. Het thema van deze soepel geschreven combinatie van terugblikken en het hic et nunc is in de titel al plastisch verwoord. Met dien verstande dat deze specifiek benoemde ‘onmogelijkheid’ pas een literaire potentie kan krijgen als het om een door vele jaren heen ondervonden omstandigheid gaat.  

De man die de ‘onkrijgbaarheid’ bijna koestert, is een schrijver. Hij gaat niet door voor een stuntelaar of pechvogel op amoureus gebied, maar betoont zich meer een jongen met bindingsangst of zelfs een compulsieve voorliefde voor onbestendige relaties. It takes two to tango, daarom is er een tweede partij in het spel die, bijna een leven lang, een gemankeerde relatie met de schrijver mogelijk maakt: een meisje/vrouw/dame.
 
Je zou zomaar het mannelijke hoofdpersonage een zak kunnen noemen, een egoïst die het zich, ten nadele van een ander, een leven lang gemakkelijk maakt. Maar zo simpel zitten de karakters van Giel Labij en zijn object van wisselende begeerte Lorette Delaporte niet in elkaar. Er treedt naar het einde van de roman een tamelijk verrassende verschuiving op in de werking en definitieve waarde van de ‘onkrijgbaarheid’. Dat maakt deze curieuze liefdesgeschiedenis meer invoelbaar. Het zou een spoiler opleveren om de verschuiving precies te beschrijven.
 
Zoals al opgemerkt, het subtiel doormeten van een op het eerste gezicht tamelijk egocentrische way of life vergt ervaring. Het is verleidelijk om in de schrijver Giel Labij iets van de auteur Tim Krabbé te vermoeden. Zo vernemen we bijvoorbeeld via Giel aardige dingen die met het schrijverschap en uitgevers te maken hebben. Ook hebben Giel en Tim verfilmingen van hun boeken gemeen. De nu bijna tachtigjarige Krabbé beschikt uiteraard over de geschakeerde levenservaring die hem in staat stelt een waarachtige typering te geven van een opmerkelijke levenshouding.
 
De stilistische en compositorische kwaliteiten van Krabbé maken Onkrijgbaarheid tot een leeservaring die de moeite waard is en die aan het denken zet. Het is knap dat het in de romantitel besloten thema van meerdere kanten wordt belicht. Heel ongedwongen worden werkelijk gebeurde dramatische zaken verweven met het verhaal. De meest dodelijke schietpartij in de recente geschiedenis van de Verenigde Staten (Las Vegas, oktober 2017), die in het eerste hoofdstuk beschreven wordt, werkt op een knagende manier in op de hele roman. Dat zorgt ervoor dat de lezer tot het eind toe in een zekere spanning wordt gehouden. Krabbé is een veelzijdig schrijver. Hij beoefende onder meer het genre van de thriller (Het gouden ei – Prometheus 2021) en de psychologische roman (De grot -- Prometheus 2018). De zoete kwelling van het onkrijgbare krijgt in zijn handen uiteindelijk ook een wrange kant. Weinig levenscredo’s blijken nu eenmaal voor altijd houdbaar.
 
Waar de inmiddels zeventiger geworden Giel Labij aan het eind van het boek qua carrière pas op de plaats lijkt te maken, blijkt de oudere Tim Krabbé met Onkrijgbaarheid nog volop in literair bedrijf.  
 
Tim Krabbé: Onkrijgbaarheid, Prometheus, Amsterdam 2022, 218 p. ISBN 9789044652314. Distributie L&M Books

© 2024 | MappaLibri