Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 1, JANUARI 2024

M.G. Leonard, Penny Neville-Lee (ill.): De IJskinderen

door Erick Kila

10+ - Het nieuwe boek van de Britse schrijfster M.G. Leonard sluit wonderwel aan bij twee thema’s die voor jongeren in het Nederlandse taalgebied ‘hot’ zijn: het belang van verhalen lezen en de opwarming van de aarde. Op het eerste gezicht hebben deze zaken niet veel met elkaar te maken.Maar toch… Met de leesvaardigheid van vooral Nederlandse jongeren is het slecht gesteld. Treurig, want wie leest, ontwikkelt denkkracht, overzicht en fantasie. Dat komt natuurlijk altijd van pas, maar is echt broodnodig als je je wilt verzetten tegen een steeds ‘warmer’ wordende toekomst.
 
De IJskinderen is een verhaal van mysterie en meer. Heel fijntjes wordt het naar het einde toe verweven met een reflectie over de klimaatdiscussie. De rode lijn door het sprookjesachtige verhaal is het zieltogen van de winter. In een nawoord noemt de schrijfster haar boek ‘een strijdkreet voor positieve verandering’. Met vrijblijvende ontspanning hebben we hier dus niet te maken. De zorgelijke klimaatsituatie komt in verhaal en nawoord eerlijk maar niet beklemmend in beeld. De kinderen worden bewust gemaakt van mogelijkheden om het tij te keren.
 
M.G. Leonard gebruikt voor haar boek elementen uit wereldberoemde jeugdverhalen als De Sneeuwkoningin van Hans Christian Andersen en Pinocchio van Carlo Collodi. Zij geeft aan haar creatie wel een heel eigen draai. Schilderachtige stadjes, bevolkt door enigszins naïeve mensen, zijn een goed decor voor het mysterieuze: de Britten hebben daar patent op. In zo’n stadje woont de elfjarige Bianca met haar ouders en haar vijf jaar oude broertje Finn.
 
Al op de eerste bladzijde van het boek tuimelt de lezer het ongewone in: op een nacht wordt er een jongen in pyjama aangetroffen in de rozentuin van het stadje. Hij is stijf bevroren; zijn voeten zitten vast in een voetstuk van ijs. Het is Finn. Een toegesnelde dokter constateert dat de jongen een hartslag heeft. Toch vertoont hij geen enkel teken van leven. In de periode die volgt, veranderen meer kinderen in een ‘ijskind’. De volwassenen weten niet wat ze moeten doen. De ouders van de bevroren kinderen zijn wanhopig. Bianca legt zich niet bij de situatie neer. Als een kleine detective stelt ze een onderzoek in en volgt ze daarna een geheimzinnig spoor.
 
Ik zal hier niet verklappen hoe Bianca uiteindelijk greep krijgt op het mysterie. Dat een kind zijn fantasie kan gebruiken om zelf een verhaal te schrijven, speelt in ieder geval een rol. Een boek of verhaal is een deur: als je een boek opent, stap je een andere wereld binnen. Dit bedenkt Bianca als ze zoekt naar een manier om haar broertje en de andere bevroren kinderen te redden. Het is een waardevolle gedachte, want die andere wereld, de wereld van fantasie en denkkracht, kan een mogelijke oplossing bieden voor bijvoorbeeld het probleem van de opwarming van de aarde. Dat kinderen daar in een spannend en raadselachtig verhaal op gewezen worden, is niet niks.
 
M.G. Leonard, Penny Neville-Lee: De IJskinderen, De Fontein, Utrecht 2023, 270 p. : ill. ISBN 9789026169618. Vertaling van The Ice Children door Mariella Manfré. Distributie VBK België


deze pagina printen of opslaan