Rutger is
ogenschijnlijk een doorsnee Nederlander. Hij is gelukkig getrouwd, is succesvol
in zijn job, heeft geen geldproblemen. Op een dag trekt een vrouw met autopech
zijn aandacht:
‘Als een buizerd die de boomkruinen en de hazen niet opmerkt omdat ze zijn
honger niet kunnen stillen, en alleen de kleine voor zijn leven rennende muis
ziet, bespringt dat ene detail me […] de rug van een vrouw die uitdagend
overgaat in haar achteruit gestoken spijkerbroekbillen.’
Hij vermoordt haar op een
gruwelijke manier. Hij geniet van zijn daad en van de belangstelling die de
pers aan hem besteedt, en wil meer. Tegen wil en dank, gedreven door een
innerlijke dwang wordt hij een seriemoordenaar, die steeds maar vaker moet
toeslaan om aan zijn behoefte te voldoen. Ondertussen gaat zijn relatie, na een
kortstondig hoogtepunt, stilaan bergaf en komt de onderliggende onvrede naar
boven. De wederzijdse verwijten resulteren in het te verwachten einde.
Suikerbeest
verscheen oorspronkelijk in 2001. Het is de derde misdaadroman van Anjet
Daanje, haar eerste met een seriemoordenaar in de hoofdrol. Deze gebalde
thriller grijpt de lezer onmiddellijk naar de keel. De lezer schrikt van het
brute, zinloze geweld bij de eerste moord. Stilaan gradueert de schrijfster het
geweld om de onderliggende motieven meer aandacht te schenken. Iedere moord
wordt een stukje korter en serener beschreven. Ondertussen krijgen we meer
inzicht in de psyche van de moordenaar en leren we uit enkele anekdotes uit
zijn verleden dat geweld in zijn genen zit en dat het er vroeg of laat uit
moest komen. Daanjes schrijfstijl is ook gebald, zeer plastisch en rijk aan
vergelijkingen en metaforen. Er staat geen woord te veel, maar vooral in het
begin kan de stijl redelijk barok overkomen. Naarmate het boek vordert, wordt
de stijl soberder. De essentiële onvrede, onrust van het hoofdpersonage is de
wanhoopskreet van een eenzaam, zelfzuchtig, zich verongelijkt voelend persoon. Suikerbeest
is een intelligent en beklijvend boek.
Anjet Daanje: Suikerbeest,
Pluim, Amsterdam 2023, 167 p. ISBN 9789493339095. Distributie De Wolken
deze pagina printen of opslaan