Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 5, MEI 2024

Sara Lundberg: De kattenwandeling

door Sofie Brants

5+ - Boeken over poezen: ze doen het altijd goed. Net daarom is het voor een auteur soms een hele uitdaging om met een origineel verhaal op de proppen te komen. In De kattenwandeling slaagt de Zweedse auteur en illustratrice Sara Lundberg met verve in die opdracht door de lezer mee te nemen op twee bewogen wandelingen.  

Een zwart-witte kat en haar baasje, van wie de auteur de sekse door de lezer laat bepalen, maken elke dag een flinke wandeling door de stad. Tot op een dag de poes er schoon genoeg van heeft, want waarom moet haar baasje eigenlijk altijd beslissen waar ze heen gaan? Het baasje gaat naar huis, in de hoop dat poes volgt. Wanneer ze dat niet doet zijn er de typische zorgen van elke kattenouder die zich wel eens ongerust heeft gemaakt over een vermist huisdier.  
 
‘Wat als ze nu voortaan van die mensen is?
[…] Maar die mensen weten niet hoe  
ze heet en wat ze fijn vindt. Zoals water  
drinken recht uit de kraan, of kippengehakt  
eten, of ’s nachts dicht tegen mij aan slapen.’
 
De lezer voelt het pijnlijke gemis en de ontreddering in elke zin. Het baasje wacht angstig af in weer en wind, dat wachten duurt zó lang dat alle seizoenen voorbij lijken te komen. En bij thuiskomst… ligt poes gewoon te slapen op de bank (‘“De deur was open,” zegt ze, alsof er niets is gebeurd.’) tot grote opluchting van haar baasje (‘Nu heb ik het weer overal warm.’). Het kenmerkende eigenwijze karakter van de kat en de overbezorgdheid van het baasje zijn grappig en ontroerend tegelijk.  
 
In het tweede deel van het boek worden zowel het baasje als de lezer uitgenodigd om met de kat het bos in te trekken, waar intense kleuren en zintuiglijke ervaringen centraal staan. Dat Lundberg een verleden heeft in de schilderkunst hoeft niet te verbazen: de dromerige prenten in aquarel maken van elke pagina een heus schilderijtje. Het is duidelijk dat de illustrator een voorliefde heeft voor het schilderen van de natuur.
 
De avond valt en de kat wordt volledig overgenomen door haar jachtinstinct: ze sluipt, springt en toont haar scherpe nagels en tanden. Haar baasje daarentegen, vindt het donker maar niks en komt ongelukkig ten val. Gelukkig is er ook dan de spinnende poes die troost biedt en vinden baasje en huisdier elkaar terug onder een prachtige sterrenhemel, op een uitklapbare pagina zodat ook de lezer even mee kan wegdromen. Tot de poes -- het blijft tenslotte een poes -- naar huis wil om te eten.
 
Lundberg maakt in de twee delen een wel zeer treffende vergelijking van de verschillen tussen mens en dier en legt zo de grondbeginselen van de domesticatie van de poes als gezelschapsdier uit aan haar jonge lezers. In het eerste deel wordt het baasje overmand door menselijke gevoelens van schuld, ongerustheid en jaloezie. Het tweede deel kenmerkt zich door de kat die zich verliest in haar natuurlijke instincten. Hun wederzijdse afhankelijkheid zorgt ervoor dat ze steeds opnieuw naar elkaar toe trekken. Een geven en nemen dat ongetwijfeld herkenbaar in de oren zal klinken van menig poezenbaasje. Want is het niet zo dat in elke mens-katrelatie het baasje menselijke kenmerken toeschrijft aan de kat en omgekeerd?  
 
Het is steeds uitkijken naar nieuwe vondsten van de kleinschalige Brusselse uitgeverij TIPTOE Print, die onlangs nog vijf kaarsjes mocht uitblazen. Hoewel Lundberg al een ruim aantal kinderboeken achter haar naam heeft staan is De kattenwandeling haar eerste boek dat vertaald werd naar het Nederlands. De vertaling werd verzorgd door huisvertaler Edward van de Vendel, die trouw blijft aan de eenvoud van de originele tekst.
 
De kattenwandeling is een hartverwarmend boek dat je het liefst leest met je eigen kat op de schoot. Om daarna misschien wel samen de natuur in te trekken.
 
Sara Lundberg: De kattenwandeling, TIPTOE Print, Brussel 2024, 64 p. : ill. Vertaling van Kattpromenaden door Edward van de Vendel. ISBN 9789464943207. Distributie L&M Books 

deze pagina printen of opslaan