Peuters en kleuters

JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2023

Kathrin Schärer: Soms ben ik…

door Erick Kila

3+ - Het bezit van gevoelens is voor de mensheid een heel ding gebleken. Waar ouderen hun ervaring en misschien zelfs hun gevoel voor rede kunnen gebruiken om hun emoties te beheersen, is dat bij kinderen uiteraard anders. Daarom is een prentenboek over gevoelens zo’n aardig idee. Illustratrice Kathrin Schärer (Bazel, 1969) maakte Soms ben ik…  en liet dieren een scala aan gevoelens en emoties uitbeelden. Een dier heeft nou eenmaal met zijn gemoedsbewegingen makkelijker entree bij een peuter dan een volwassene. Vermenselijkte dieren (dieren überhaupt) komen moeiteloos ‘waarachtig’ over op kinderen. De sprookjeswereld is voor hen daadwerkelijk meer nabij dan de ‘echte’ wereld.  

In Schärer treffen we dan ook nog eens een kunstenaar van het echte verf-, knip- en plakwerk. Zij gebruikt geen digitale verfkwast, maar maakt doorwerkte en doorknipte krijt en potlood verbeeldingen.
 
Wat kan het toch bijzonder zijn, een vrijwel woordloos boek met werelden van louter beelden. Dat prikkelt direct al de fantasie van kinderen. En ook de prentenboek begeleidende ouderen kunnen dan weer eens hun al jaren geleden opgeborgen talent voor verwondering afstoffen. Als in zo’n beeldenboek dan een van de subtielste emoties, namelijk het empathisch vermogen, aan bod komt, dan kan er iets moois ontstaan. Het ontwikkelen van empathie, niet alleen inlevende aandacht willen ontvangen, maar het ook geven, moet vroeg beginnen. Een open deur eigenlijk, maar toch.
 
De Zwitserse Schärer begrijpt het goed. Gevoel zit overal in. De manier waarop ze haar beelden na veel bewerkingen doet ontstaan levert iets ongelikts op, iets dat met aandacht (met ‘gevoel’) is gemaakt. Schärer tekent haar dierfiguren eerst met potlood op bruin papier. Daarna voegt ze stapsgewijs kleuren toe, te beginnen met de lichte. De ogen spelen een belangrijke rol in het uitdrukken van de gemoedstoestand, maar ook de achtergrond bij het dierfiguur. Als het om een negatief gevoel gaat, past een felle achtergrondkleur als rood, geel of oranje. Bij iets liefs en positiefs hoort een heldere achtergrond met wat lieflijke zaken als bloemen en plantjes.
 
Als ze af zijn, worden de getekende dieren eerst uitgeknipt en op een steviger materiaal geplakt. Daarna worden de losse dierfiguren als het ware in een decor gezet. Anders dan bij een aquarel kan vervolgens onbeperkt met de figuren door het ‘decor’ worden geschoven. Totdat de compositie naar wens is. Door deze ‘collage’-techniek te gebruiken kan Schärer zelfs verschillende achtergronden uitproberen. Het is allemaal bewerkelijk voor de kunstenaar, maar in de uiteindelijke resultaten bereikt zij wel een bijzondere dynamiek. In Soms ben ik… de eerste zien we een muis die wordt achternagezeten door een egel. Niet op de zoölogisch voor de hand liggende wijze, maar menselijk rechtop. De twee snellen bijna de bladzijde af. <br /> 
Heel grappig zijn drie leguanen die het ‘beledigd zijn’ overtuigend uitdrukken. Niet op z’n ‘leguaans’ natuurlijk, maar op de manier van mensen. Er zitten veel te bespreken emoties in dit boek. Ook geschikt voor volwassenen die in het moderne leven ongevoelig zijn geworden.
 
Kathrin Schärer: Soms ben ik…, Gottmer, Haarlem 2022, 64 p. : ill. ISBN 9789025775704. Vertaling van Da sein: was fühlst du? Door J.H. Gever. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri