Misdaad

BOEKEN NR. 2, SEPTEMBER 2015

Maud Mayeras : Reflex

door Karen Vandyck

‘Ik hou niet van stilte, die roept nare gedachten op.’ Zo begint Reflex, de tweede thriller van de Franse Maud Mayeras. Aan het woord is Iris Baudry, een vrouw die al heel wat nare gedachten heeft gehad in haar leven. Elf jaar geleden verdween immers haar enige zoon Swan toen hij aan het spelen was in de tuin. Er werd nooit meer iets vernomen van de jongen. Bovendien werkt Baudry als politiefotografe, een mentaal zware job die haar op alle mogelijke uren van de dag confronteert met zwaar verminkte lijken. Wanneer het lichaam van een jongetje wordt gevonden, wordt Baudry willens nillens terug gekatapulteerd naar de periode waarin Swan verdween. Het brengt haar terug naar het ouderlijk huis en ze moet de confrontatie aangaan met haar dementerende moeder in de hoop de waarheid te achterhalen en haar demonen definitief het zwijgen op te leggen.
Reflex is een bijzonder boek. Vanaf het openingshoofdstuk heb je meteen door dat Iris Baudry geen doordeweeks personage is. Ze sleurt het trauma van haar verdwenen zoon mee, heeft een verstoorde relatie met haar moeder, heeft geen sociaal leven, rijdt op een zware motor en stottert. Maar ze is ook gedreven, discreet en passioneel bezig met haar werk. Het boek begint als een vrij klassieke thriller waarin een lijk wordt gevonden en speurders op zoek gaan naar de dader. Gaandeweg verdwijnt het spanningselement naar de achtergrond en verandert Reflex in een aangrijpend familiedrama waarin de verstoorde – maar ook gestoorde – relatie tussen moeder en dochter centraal komt te staan. Baudry gaat naar het verzorgingstehuis waar haar demente moeder verpleegd wordt en langzaamaan komen we meer te weten over de relatie en het verleden tussen beide vrouwen. Nadien focust Mayeras weer op de moordzaak in het boek maar ondertussen ben je al met heel andere ogen naar de gebeurtenissen en personages gaan kijken.
De hoofdstukken rond Baudry worden afgewisseld met een verhaal waarin een jong meisje begin 20ste eeuw wordt verkracht door soldaten en door haar beschaamde ouders in een klooster wordt gedropt waar ze wordt opgevoed tussen andere ‘verstotenen’. Daar sterft ze tijdens de bevalling van haar dochter Julie die nadien een zoon Henry krijgt. Aanvankelijk weet je niet wat deze feiten met het verhaal in het heden te maken hebben, maar Mayeras is erin geslaagd om beide verhalen met een verrassende dramatische wending aan elkaar te linken. Het einde is verrassend en zet alle voorgaande gebeurtenissen in een ander perspectief.
Mayeras heeft Reflex geschreven met een minimum aan dialogen en met veel beschrijvende passages. Haar taal is heel mooi en verzorgd en ze weet een aparte sfeer te scheppen doorheen het boek. Apart is dat de schrijfster aan het einde van het boek een playlist toevoegt met muziek van o.a. Massive Attack, PJ Harvey, Radiohead, Nina Simone, Nick Cave en David Lynch. Het vormt de perfecte soundtrack voor dit boek. De meeste hoofdstukken rond Iris Baudry beginnen met ‘ik hou niet van…’ (scherp ochtendlicht, dit huis, de Indian Summer, mijn moeder, de blik van verpleegsters…). Iris Baudry houdt van niet zo veel dingen blijkt algauw, maar wij houden absoluut van dit boek en haar personage. 

Amsterdam : Cargo, 2015, 382 p. Oorspr. titel: Reflex. ISBN 9789023489986

deze pagina printen of opslaan