Poëzie
BOEKEN NR. 8, JULI 2016
Jozef Deleu (red.): Het liegend konijn (2016, nr. 1)
door Dirk De Geest
Het liegend konijn van Jozef Deleu, het tijdschrift dat
uitsluitend nieuwe gedichten publiceert, heeft een ander gezicht gekregen. Die
visuele verandering hangt met het feit dat het tijdschrift-in-boekvorm voortaan
door uitgeverij Polis wordt verzorgd. Na dertien jaar licht samensteller (en
enige redacteur) Jozef Deleu nog eens kort de belangrijkste principes van zijn
blad toe: Het liegend konijn wil
openstaan voor alle vormen van poëzie, maar publiceert uitsluitend nooit eerder
in druk verschenen werk. Het enige criterium is kwaliteit (volgens de
deskundige smaak van de redacteur), maar voor het overige komen jong en oud,
traditioneel of hypermodern, kort of lang… allemaal aan het woord.
Die veelzijdigheid is
inderdaad merkbaar in het jongste volume, dat alweer meer dan 200 pagina’s
omvat en niet minder dan 30 dichters aan het woord laat. Dat levert een enorme
mix op, waaruit ik slechts enkele elementen kan lichten. Claude van de Berge,
bijvoorbeeld, krijgt de kans om een aantal gedichten te publiceren die passen
binnen wat men eertijds de ‘numineuze’ poëzie noemde. Het gaat om een reeks
waarin de eindigheid op een abstracte maar tegelijk bijzonder lyrische toon
wordt bezongen, als een proces van versmelting en eenheid, een opgaan in het
grote Al. Dat contrasteert dan weer enorm met de verhaaltjes van Delphine
Lecompte. Zij toont eens te meer hoe de realiteit in haar gedichten omgebouwd
wordt tot een eigenzinnige fantasiewereld.
De meeste dichters in deze
bloemlezing positioneren zich ergens tussenin die uitersten. Opmerkelijk is wel
hoe het gehalte aan realisme en anekdotiek de jongste jaren lijkt afgenomen,
tenminste voor zover wij op deze (enigszins willekeurige) selectie mogen
afgaan. De meeste dichters nemen weliswaar het concrete als vertrekpunt voor
hun poëzie, maar mikken uitdrukkelijk op een soort van veralgemenende, vaak ook
dieperliggende boodschap. Symbolen en waarheidsuitspraken zijn weer volop in.
Tegelijk is er het besef dat dergelijke aspiraties in feite niet meer kunnen,
wat resulteert in een vorm van fragmentering. In plaats van grote samenhangende
verhalen en boodschappen komen vooral kleinere verhaaltjes, vol associaties en
bokkensprongen. Dat resulteert in een bijzonder gevarieerd palet van
uitstekende gedichten. Zelf heb ik onder meer de teksten aangestipt van
Charlotte Van den Broeck, Ellen Deckwitz, Piet Gerbrandy, Lucas Hirsch en Ester
Perquin. Daarnaast zijn er, zoals steeds, enkele debutanten die zich naast dat
grote geweld daadwerkelijk overeind kunnen houden. Ditmaal vermeld ik
beloftevolle teksten van Tina van Baren, Jan van Gompel en Sami Kalaï.
Kortom, ook nu vindt
de lezer weer tal van verschillende, maar vrijwel steeds waardevolle gedichten.
Het liegend konijn is misschien geen
gids op het vlak van de actuele poëzie (daarvoor ontbreken telkens weer wat
namen), maar het blijft het beste tijdschrift op dat vlak: veel poëzie, weinig
bladvulling.
Antwerpen : Polis, 2016/1. 226 p. ISBN
9789463101431
deze pagina printen of opslaan