Nederlands proza

BOEKEN NR. 8, SEPTEMBER 2019

Pjeroo Roobjee: Composteer mij

door Ine Kiekens

Pjeroo Roobjee heeft een unieke stem in het Nederlandstalige literaire landschap. Eerder werd hij al veelvuldig gecomplimenteerd om zijn taalvirtuositeit, maar met zijn recentste boek overtreft hij al zijn vroeger werk. Composteer mij vertelt het verhaal van Joe Beyls en Bernadette Pichegru, omschreven als Joe’s ‘pijprokende echtgenote’. Hoewel van bij het begin duidelijk wordt dat hun relatie op zijn zachtst gezegd bijzonder in elkaar zit – gezien Bernadette’s veelvuldige escapades buiten de echtelijke sponde – gaat Joe akkoord met Bernadette’s wens om een vroegere minnaar van haar, Miltiades Zidane, te vermoorden. Ze trekken dan ook zonder weifelen naar een Caraïbisch eiland om Bernadette’s eer te wreken.  
 
De omschrijving van de roman laat zich tot op zekere hoogte lezen als een thriller, maar al snel wordt duidelijk dat het veeleer om een parodie gaat, zo niet om een doldwaze farce. Tot Joe’s en Bernadettes grote ontsteltenis blijkt de te vermoorden persoon al dood bij hun aankomst. Het zet een reeks absurde gebeurtenissen in gang waarbij de vreemdste personages met de origineelste namen – zoals Flopette Wondershake en Tobias het Adonisroosje – hun opwachting maken en waarbij het ene na het andere personage op een onverwachte wijze het loodje legt. Of, verbazingwekkend, uiteindelijk toch niet dood blijkt te zijn.
 
De verrassende verhaallijnen staan evenwel in de schaduw van wat Roobjees handelsmerk mag worden genoemd: zijn taalvirtuositeit. Nog nadrukkelijker en spectaculairder dan in zijn voorgaande romans spreidt hij in dit boek een weelderige barokke stijl en minutieuze taalbeheersing tentoon. Zijn zorgvuldig neergepende zinnen vormen dan ook een ware streling voor het oog. Toch is het voor de lezer af en toe wat veel en daardoor noodzakelijk om even naar adem te happen bij zoveel overdaad. De roman racet vanzelf vooruit en het is soms bijbenen om dat hoge tempo te volgen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de lezer zich af en toe exclusief laat leiden door de taalmuziek die Roobjee heeft gecomponeerd en zo het verhaal op de achtergrond vergeet.
 
Of overdaad schaadt? In het geval van Roobjee niet. Al is het wel belangrijk om zuinig met dit literaire pareltje om te springen. Wie, zoals in het geval van het personage Dodo Feys geen grenzen kent en meteen de hele roman wil verorberen, komt er bekaaid van af.
 
Pjeroo Robjee: Composteer mij, Querido, Amsterdam 2019, 208 p. ISBN 9789021417905. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan