Vertaald proza

BOEKEN NR. 5, MEI 2020

Ida Hegazi Høyer: Vergeef me

door Marlies van Breda

‘Toen zag ik jou en alles verdween.’ Als de twintigjarige ik-vertelster op het strand de vijfentwintigjarige Sebastian ontmoet, is ze diep onder de indruk van zijn kennis, zijn taalvaardigheid en zijn levenshouding. Vanaf het moment dat hij met de woorden ‘Nu bestaat jij en ik niet meer’ een ring van visdraad om haar vinger knoopt, leeft zij met en voor hem. Sebastian studeert, de vertelster werkt om in hun onderhoud te voorzien en samen genieten zij van het leven in hun eigen wereldje. Zij drinken wijn, spelen backgammon en fantaseren over een wereldreis.  
 
Toch vertoont hun idyllisch leven na verloop van tijd scheurtjes. Tijdens het eerste bezoek aan zijn ouders voelt de ik-vertelster dat de verhoudingen binnen het gezin bepaald worden door een geheim uit het verleden. Nu zij op de hoogte is van de moeizame relatie met zijn ouders verandert Sebastians gedrag: hij manipuleert haar en verzwijgt dingen voor haar. Zij begint te twijfelen aan hun relatie, maar hij weet haar gerust te stellen met zijn woorden.
 
Tijdens een volgende logeerpartij in het ouderlijk huis licht Sebastians moeder de vertelster in over het geheim dat de onheilspellende sfeer veroorzaakt en vraagt haar Sebastian te helpen over het gebeurde te praten. Hoe hard de vertelster ook haar best doet, het lukt haar niet een gesprek uit te lokken: Sebastian gedraagt zich steeds afstandelijker en zoekt troost in zijn jeugdherinnering over een eland en een reebok die gezamenlijk door de bossen trekken.  
 
Zijn groeiende depressiviteit uit zich in permanente dronkenschap, waarvoor de vertelster hem begint te verachten. De band die zij samen hadden, is – net als de te krap bemeten ring van visdraad – gaan knellen: ‘Tenslotte was er niets meer. Niets meer om te beschermen’. Als hij op een avond voorstelt om elkaar op de proef te stellen met de ultieme weddenschap, beseft ze dat hun relatie hiermee zal eindigen. Toch weet zij ook na de traumatische climax dat ze nooit geheel van hem los zal raken. Sebastians schuld is de hare geworden: ‘jij en ik bestaat niet meer’.
 
Vanaf de eerste pagina van Vergeef me weet de Noorse winnaar van de EU-Literatuurprijs 2015 de interesse van haar lezers te wekken. De eerste scène roept vragen op die de betrokkenheid van de lezer vergroten. Net als in een goede detective wordt in de loop van het verhaal mondjesmaat informatie gegeven waarmee een completer beeld van de situatie gevormd kan worden. Hoewel de lezer daardoor meer afstand kan nemen, maakt de focalisatie vanuit de jonge vertelster dat hij/zij meer meeleeft en haar naïviteit toeschrijft aan het gebrek aan levenservaring. Voor de lezer is het aannemelijk dat zij het manipulatieve gedrag van haar geliefde niet herkent.  
 
Qua thematiek past de roman binnen de traditie van de Scandinavische psychologische romans. Vergeef me roept door de beschrijving van depressiviteit, huiselijk geweld en zelfdoding associaties op met de Signe-trilogie van Kerstin Thorvall en De kracht van een vrouw van Marianne Fredriksson.  
Mede door het beeldend taalgebruik en het centrale thema zal deze roman ook een jonger publiek aanspreken. Het gevoel van eenheid dat een beantwoorde liefde met zich meebrengt, is ook voor hen herkenbaar.  
 
Wat mede deze roman van Høyer een aanrader maakt, is dat zij ook de keerzijde van de liefde durft te benoemen: de zelfverloochening en de schuldvraag nadat de relatie beëindigd is.  
 
Ida Hegazi Høyer: Vergeef me, De Geus, Amsterdam, 2020, 221 p. Vertaling van Unnskyld door Maud Jenje. ISBN 9789044541250. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan