Vanaf twaalf jaar

JEUGDBOEKEN NR. 11, DECEMBER 2017

Daan Remmerts de Vries: Geest

door Henk Van Viegen

12+ - Dit boek gaat over een bekering, wellicht zelfs een driedubbele. Bekeringsverhalen zijn zelden genuanceerd, meestal zwaar moralistisch en werken graag met een vette tegenstelling. In Geest gaat het om het leven mét en het leven zonder bereik, en, om het overzichtelijker te maken: het leven in het indrukrijke en in relationeel opzicht oppervlakkige Amsterdam en het warme (Schotse) plattelandsdorpje in een overweldigende natuur.
 
Over de titel doet Remmerts de Vries niet moeilijk, die is meteen helder. Hoofdpersoon Jochem heeft als achternaam Van Geest en is een echte bleekneus, samen levert hem dat op social media en in ‘gesprekken’ de naam Ghost op. Hijzelf interpreteert dat in het geheel niet symbolisch, het is gewoonweg de naam die hij heeft in wat hij ziet als de echte wereld. De wereld van zijn ouders, lezende en tv-kijkende mensen, en de feiten aanlerende school, ja, dan heb je het over de ándere wereld. Een echt gesprek voert hij niet, het leven bestaat uit het zo snel mogelijk op filmpjes vastleggen wat er gebeurt en het in sneltreinvaart chatten en foto’s leveren, liefst zo geestig en ad rem mogelijk, ook als je ‘vriend’ vlak naast je staat. ‘Wat is echt? En wat is onecht?’ zijn voor Jochem dus geen moeilijke vragen: de echte wereld is die van het internet.
 
Deze wereld van Jochem zet de auteur trefzeker neer. Je ziet hem verwilderd opkijken van zijn smartphone (als op een foto van Ritzo ten Cate) zodat hij net niet gegrepen wordt door een taxi, je ziet die chattende en filmende vriendengroep op skeelers voor je. Maar al snel komen de clichés het verhaal binnen: de dreiging van het opnieuw blijven zitten, het stuntelen bij het reëel omgaan met een meisje. Jochems ouders zitten in een crisis, een scheiding dreigt. Het is een motief dat de schrijver ook al onderzocht in Tijgereiland en dat in dit boek tot een climax komt in het verhaal van de enige Amsterdamse vriend die Jochem zal overhouden: Marty.
 
De ommekeer is even rechtlijnig als zonneklaar. Jochems ouders emigreren simpelweg naar Schotland, en redden zo hun huwelijk, en Jochem. Wifi heeft het nieuwe huis niet, waarom zou je ook, je kunt gewoon even bij elkaar langs. Jochem moet eerst geweldig afkicken (hij is letterlijk een dag of vijf doodziek), maar dan maakt hij echte vrienden, hij gaat zelfs een echt spel spelen (voetbal), de natuur in, hij krijgt kleur op zijn gezicht, hij schrijft brieven. Hij herneemt de vragen ‘Wat is echt? En wat is onecht?...Kijk, daar loopt hij weer, Jochem van Geest. Inmiddels heet hij Bob.’ De mensen daar dopen hem Bob omdat Jochem niet uit te spreken is.
 
Het is voor de lezer dan al volkomen duidelijk, toch moet er nog een lang gesprek (een oude truc uit de filosofie!) tussen Jochem en Marty volgen, waarin ze expliciteren hoe armoedig het oude leven was, dat jongens bij voorbeeld helemaal niet met elkaar praatten. Het oude computerleven is de droomwereld geworden, waaruit hij is ontwaakt
 
Ja, het is een echte Daan Remmerts de Vries, waar hij zijn geliefde thema: de botsing tussen werkelijkheid en fantasie, nog eens uitwerkt. Maar helaas dus veel te expliciet. Er wel ook heel veel zinnetjes in als: ‘Dit gebeurt niet echt/Dit alles gebeurt niet echt’ of ‘Het heeft niets te maken met hoe het in werkelijkheid is…’ of ‘De echte wereld…die dus blijkbaar nog bestaat’. Of jonge lezers er in mee zullen gaan, is de vraag. De lofzang op het dorpsleven is wel erg braaf en voor het omgaan met rouw kun je beter een boek van Erna Sassen lezen. De ‘brieven’ aan Jochems dode zus Jodi zijn niet erg cool (een nieuw woord voor Jochems Schotse vrienden!). Wel biedt hij, getrouw aan zijn literatuuropvatting, troost en de idee dat geluk mogelijk is. Op een unhappy end van een jeugdboek zul je deze schrijver niet betrappen.
 
Daan Remmerts de Vries: Geest, Querido, Amsterdam, 2017, 272 p. ISBN 978 9045120935. Distributie: WPG Uitgevers

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri