Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2018

Jon Agee: Is er leven op Mars?

door Frauke Pauwels

6+ - Eerste lezers zijn allang niet meer aangewezen op taaie verhalen in inhoudsloze zinnen. De voorbij decennia ontstond een ruim aanbod van spannende, grappige en boeiende eerste-lezersboeken, waarvan de reeks rond Vos en Haas (Sylvia Vanden Heede) zonder twijfel de bekendste in. Met de reeks ‘Tijgerlezen’ koos Querido resoluut voor een aanpak los van AVI-niveaus, die met hun strenge regels qua woord- en zinslengte en andere criteria de opbouw van een boeiend verhaal vaak in de weg staan. Is er leven op Mars? is een van de recentste titels in die reeks voor beginnende lezers, die met veel illustraties en goede verhalen bovenal inzet op leesplezier.
 
Complex is het boek dan ook niet: het prentenboek in leesboekformaat wordt nagenoeg volledig gedragen door de pagina vullende prenten. Die tonen hoe een jongen naar Mars is afgereisd, geschenkje in de hand, en daar de weg verliest. Teleurgesteld laat hij het geschenkje voor wie op Mars zou leven achter en dwaalt over de planeet. Op de valreep vindt hij een bloem, en ook zijn geschenkje en de raket weer terug. Wanneer hij op de terugreis dan maar zelf de geschenkdoos openmaakt, blijken er enkel wat kruimels over.
 
Al die tijd weet je als lezer meer: je ziet immers al op de vierde prent hoe een vreemd wezen komt piepen, en merkt van dan af hoe dat de jonge astronaut volgt, tot die laatste in een rondje om het wezen heen loopt en diens onderlijf voor heuvel aanziet, beklimt en zo zijn raket terugvindt. Het principe is even eenvoudig als geslaagd, en deze dramatische ironie vormt dan ook het mechaniekje van menig werk voor jonge kinderen – wie riep nooit ‘Pas op!’ naar de poppenkastpop achter wie de veldwachter stond?  
 
De vrij sobere prenten in grijs- en bruintinten en enkele kleuraccenten laten zich makkelijk lezen. Personages en landschap zijn vet omlijnd en op de overzichtspagina’s van het maanlandschap is nauwelijks afleiding van de eigenlijke actie. Mimiek en lichaamstaal van het personage zijn bovendien zo sterk aangezet dat ze moeilijk fout te interpreteren zijn.  
 
Ondanks het beperkte aantal zinnen vergt Is er leven op Mars? best wat technische leesvaardigheid. ‘Chocoladetaartjes’ kunnen voor beginnende lezers een taaie hap vormen. Mooi is echter dat het plezier net ontstaat in de botsing tussen tekst en beeld. De tekst maakt expliciet wat de gezichtsuitdrukkingen suggereren en geeft de lezer inzage in de gedachten van het personage:  
 
‘Iedereen denkt dat ik gek geworden ben. Niemand gelooft dat er hier leven is. Maar ik wel. En ik weet zeker dat ik het ga vinden.’
 
Precies die inzage in de gedachten van anderen, die we in het echte leven nooit rechtstreeks kunnen krijgen, wordt wel eens gezien als de motor voor onze aantrekking tot fictie. Een boek als dit kan die interesse aanwakkeren en de honger naar lezen op gang brengen.
 
Jon Agee: Is er leven op Mars?, Querido, Amsterdam 2017, 36 p. ill. Vertaling van Life on Mars door Edward van de Vendel. ISBN 978 90 451 2130 7. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri