6+-Jolien uit de derde kleuterklas is vijf
minuten ouder dan haar tweelingbroer Jelle. Het perfecte excuus om de baas over
hem te spelen, vindt ze zelf. Met haar grenzeloze fantasie weet ze het leven
van elke dag prima naar haar hand te zetten. In dertig korte verhaaltjes
krijgen we inkijk in de wonderlijke, soms complexe fantasiewereld van Jolien.
De helft van de verhaaltjes wordt afgesloten met een gedichtje.
Hoe ga je om met
iemand die zo’n ongebreidelde fantasie heeft? De rustige, ernstige en een
tikkeltje bang aangelegde Jelle moet vaak het onderspit delven. Meestal laat
hij Jolien gewoon begaan, al voelt hij zich daar niet altijd comfortabel bij.
Zo beslist Jolien bijvoorbeeld het nieuwe Perzische tapijt dat in de tuin ligt
te luchten, om te toveren tot een vliegend tapijt dat een wereldreis met hen
maakt. Om de reis echter te laten lijken kiepert ze achtereenvolgens een
emmertje zand, wat dorre takken en een emmertje water over het tapijt. Jelle
wordt met de minuut angstiger als hij de ravage ziet, maar Jolien biedt wel
ruimhartig aan de schuld volledig op zich te nemen.
De volwassenen laten zich minder
overspoelen. Mama, papa en buurman Poppenman, een poppenspeler met minstens
evenveel fantasie als Jolien, slagen erin om een stukje mee te stappen in
Joliens wereld en haar in haar eigen taal op een milde manier een beetje bij te
sturen. Een mooi voorbeeld daarvan is de reactie van Poppenman als de tweeling,
hun mond donkerrood van de bramen, beweert te bloeden door een klap van hun
andere buurman Mopperpot, omdat ze voor hem geen pop van Poppenman wilden
stelen. Jolien hoopt met dit heldhaftige verhaal een koekje als beloning te
vangen. Poppenman ontmaskert de leugen onmiddellijk door van het zogenaamde
bloed te proeven. Maar tegelijkertijd vraagt hij hulp. Hij wil namelijk zijn
diepvriezer ontdooien en daar zitten nog drie ijsjes in, te veel voor hem alleen.
De verhaaltjes
zijn kort en geschikt om zelf te lezen voor beginnende lezers. Sommige
fantasieën zullen erg herkenbaar zijn, zoals Joliens plan om te definitief
verhuizen na een conflict met haar mama. Andere verhaallijnen lijken een beetje
bij de haren gegrepen, bijvoorbeeld wanneer de tweeling in de supermarkt een
baby in zijn kinderwagen onder de boodschappen bedelft omdat ze drie koningen
willen spelen. Binnen dit gezin vliegen de scheldwoorden al eens in het rond
bij een meningsverschil of conflict. Jolien noemt haar broer dan ‘Domme
koekoek‘ of ‘Kattenkop’, maar het kan ook serieuzer worden met ‘Etterbak’ of
moeder die ‘Mispunt’ tegen haar dochter schreeuwt.
Voor jonge kinderen zal het
verband tussen de rijmende gedichtjes en de voorafgaande verhaaltjes lang niet
altijd duidelijk zijn. Zo beschrijft het gedichtje na het verhaal over
Mopperpots geveinsde klap hoe Jolien de kromme weg verkiest boven de rechte.
Het vraagt al enige ervaring met symbolisch taalgebruik om hieruit te kunnen
afleiden dat Jolien houdt van verrassingen in het leven.
In de illustraties van Marlies
Van Dijck staat vrolijkheid centraal. Ze zijn bijzonder kleurrijk en ze heeft
oog voor sprankelende details. Met speelse motieven maakt ze alledaagse
gebruiksvoorwerpen een stuk zonniger. Her en der zitten originele visuele
grapjes verstopt. Wanneer Jolien fantaseert dat ze een engel is, zien we
bijvoorbeeld twee engelenvleugels aan de wasdraad wapperen. Van Dijck houdt
duidelijk van bloemen. Rozen, klaprozen, madeliefjes, lavendel ,hortensia’s, ze
zijn allemaal even fleurig uitgewerkt. De gezichtjes van Jelle en Jolien doen
denken aan tekeningen van jonge kinderen. De ogen zijn kleine witte rondjes met
een zwart bolletje in het midden, de mond is een zwarte streep of een zwart
rondje en de wangen zijn extreem rood. Dat zorgt wel voor wat starre en
onnatuurlijke gelaatsuitdrukkingen.
Het ligt er soms allemaal een
beetje te dik op, maar Jolientje Fantast
laat ons wel even stilstaan bij de haast grenzeloze creativiteit die kinderen
in hun fantasiespel aan de dag kunnen leggen.
Ed Franck, Marlies Van Dijck: Jolientje
Fantast, Van Halewyck, Antwerpen 2018, 141 p. : ill. ISBN 9789461317995.
Distributie Pelckmans Uitgevers
deze pagina printen of opslaan