15+ - Duivelskruid opent met de dood van
Anneke Tanneke. Haar kleindochter, Yara, staat bij de begrafenisondernemer die
haar zal opbaren. Zij zal, op vraag van haar omatan, haar lichaam klaarmaken
voor de begrafenis. Dat houdt, behalve het wassen van het lijk, ook een aantal
rituele handelingen in. Omatan zweert bij de krachten van de natuur. Ze is een
kruidenvrouw, of een toverheks, zoals ook wel wordt gezegd, en ze draagt een
donker geheim met zich mee
De hoofdstukken spelen zich afwisselend in het recente en
verdere verleden van Anneke Tanneke en geleidelijk aan vorm je je een beeld van
een vreemde, eigenzinnige vrouw, die een teruggetrokken leven leidt. In haar
huis is de tijd stil blijven staan in de middeleeuwen, of zelfs de prehistorie,
zoals Iris, Yara’s moeder, vindt. De relatie tussen Tanne en haar dochter is
sterk verstoord door iets wat in het verleden is gebeurd. Iris had tegen Yara
zelfs gezegd dat Tanne overleden was omdat het meisje vooral geen contact met
haar zou zoeken. Tevergeefs dus. Yara, schaapherder van beroep, is al even
verknocht aan de eenzame heide als haar oma.
De vertelling, waarin volksgeloof en natuurgeneeskunde een
groot aandeel hebben, kabbelt nogal gezapig verder, terwijl er nochtans een
duister geheim te ontraadselen valt, er sprake is van een zware schuld, en de
duivel regelmatig ter sprake komt. Het boek mist een stringente thematische
uitwerking en drijft te veel op de exotiek van vermeende toverkollen, bijgeloof
en oude Vlaamse volksgebruiken. De Sterck doet een halfslachtige poging om ze
met het leven van vandaag te verbinden, maar overtuigt niet. De personages
missen karakter. Anneke Tanneke is – haar naam zegt het al – een iconische
figuur, maar de schrijfster slaagt er niet in om haar los te maken van het
stereotype en voldoende diepte te geven. Dat Yara worstelt met haar band met
deze vreemde vrouw dient zich aan het begin van de roman een beetje opzichtig
aan – ‘Omatan, Tanne, Anneke Tanneke toverheks woonde in mij. En hij [de
duivel] dus ook?’ – maar krijgt geen afdoend vervolg.
Marita De Sterck: Duivelskruid, Querido, Amsterdam 2018,
173 p. ISBN 9789021414379. Distributie L&M Books
deze pagina printen of opslaan