Vanaf negen jaar

JEUGDBOEKEN NR. 2, FEBRUARI 2019

Marjolijn Hof, Annette Fienieg (ill.): Lepelsnijder

door An-Sofie Bessemans

9+ - Lepelsnijder vertelt het verhaal van Janis, die samen met een oude man geïsoleerd op een berg woont. Janis houdt zich bezig met de zorg voor de kippen en lepels te snijden uit hout - treffend verbeeld aan het begin van ieder hoofdstuk door precieze linosnedes van Annette Fienieg -, die Frid dan gaat verruilen voor reuzel en gerst. Het gevaar voor een mysterieuze grote ziekte houdt Janis in huis. Maar op een dag komt Frid niet terug van zijn ruiltocht en krijgt Janis bezoek van een man die hem vertelt dat Frid niet meer terugkomt.

Het is het begin van een avontuur waarin Janis meer leert over zijn afkomst en het leven buiten het hutje op de berg. Maar wie moet Janis geloven, zonder Frid als richtsnoer? Het avonturenverhaal lijkt helemaal terug van weggeweest. Na Annet Schaap met haar bejubelde Lampje komt ook Marjolijn Hof (bekend van bekroonde en verfilmde meer realistische boeken als Een kleine kans, De regels van drie en Mijn opa en ik en het varken Oma met een verhaal waarin een sprookjesachtige omgeving en elementen zoals een voorspelling een belangrijke rol spelen. Het verhaal is gesitueerd om en bij het fictieve stadje Dolmerstede, waar wachters controleren wie in en uit de poorten gaat en optreden tegen stropers. Janis moet zich tijdens zijn tocht behelpen met een tondeldoos om vuur te maken en slaapt onder een lap konijnenvel.

Centraal in Lepelsnijder staat het onderscheid tussen goed en kwaad en een ontdekkingsreis naar de eigen identiteit. Janis wordt hierin bijgestaan door helpers als het herbergierskoppel Trebs en de zelfredzame kinderen Ever en Jutta. Ook huispersoneel, zoals de kokkin van de Holderlings, weet net als in Lampje het hoofdpersonage op weg te zetten. De wereld buiten de familiale omgeving wordt terecht af en toe als een dreiging geschetst, zoals wanneer Janis en Silke voor dag en dauw inlichtingen onder de brug gaan inwinnen, maar het wordt duidelijk dat het echte gevaar vooral van binnenuit op de loer ligt.

Hof schept een sfeervolle reis en doet enkele karakters goed uit de verf komen. De naïviteit van Janis en Silke contrasteert bijvoorbeeld doeltreffend met de bijdehante broer en zus Ever en Jutta, die als gehard door het moeilijke leven van alledag op veel street credibility kunnen rekenen - bijvoorbeeld wanneer Silkes haardos sneuvelt. Ook Janis’ behoefte aan geborgenheid en de band met ezel Kiezel en hond Luki weten de lezer als vanzelf te overtuigen. Dat is zeker te wijten aan Hofs vloeiende pen, en enkele welgemikte gevoelige zinnen springen in het oog:  

‘Jutta was niet zo zacht als mevrouw Trebs. Ze sloeg haar armen niet om Janis heen, [...] Janis keek haar na. Hij wist dat ze niet om zou kijken.’  

Toch blijft het verhaal niet helemaal kleven: daarvoor blijven de gedachten van Janis soms te veel op de vlakte, en hebben personages als bijvoorbeeld de ooms te weinig om het lijf. Hoewel Hof tijd en ruimte neemt om haar verhaal te vertellen, blijft de lezer aan het eind toch op zijn honger zitten. Toch hopelijk meer dan ‘een kleine kans’ op een sterkere opvolger?

Marjolijn Hof: Lepelsnijder, Querido, Amsterdam 2018, 294 p. : ill. ISBN 9789021414997. Distributie L&M Books

deze pagina printen of opslaan