Vanaf negen jaar
JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2025
Pieter Koolwijk, Linde Faas (ill): Een rugzak vol
door Henk van Viegen
9+ - Het
geheide koppel Koolwijk/Faas gaat in volle vaart verder. Een rugzak vol is al
hun 13de project. In 2024 verschenen het prentenboek Foutje? Echt niet!, het boekenweekgeschenk Schatpakkers
en een nieuwe versie van Baas van de wereld. Deze keer namelijk met de
illustraties van Linde Faas, waarmee alle jeugdboeken van Koolwijk nu door haar
zijn geïllustreerd. Ze krijgt van Koolwijk altijd ruimhartig credits als hij
een prijs wint en/of geïnterviewd wordt.
Zoals gewoonlijk vertelt Pieter
Koolwijk vlot en actierijk verhaal. De 12-jarige Obi heeft gescheiden ouders
die andere zaken dan hun kind wel eens laten voorgaan en het niet erg voor
samenwerking hebben. Zo komt het dat zijn vader hem niet naar de trein wil
brengen en zijn moeder hem niet kan ophalen als hij van vader naar moeder
verkast. Wel heeft vader een rugzak, bij de kringwinkel, gekocht. Volgens Obi
een enorm stom ding, en onderweg naar het station wil hij hem ruilen maar iets
mooiers vindt hij niet. Wel koopt hij daar een, te duur, zakmes. Dat komt later
nog erg goed van pas, alleen houdt hij nu onvoldoende geld over voor de trein.
Onderweg wordt
hij beroofd door een bejaard stel op solexen (geestig getekend door Faas), wat
zorgt voor een groot deel van de actie. En hij krijgt een lift van de
schilderende moeder Babs en haar dochter Saar, die een weekje ‘herinneringen
moeten maken’. Woorden van Babs, die zich een beetje schuldig voelt omdat zij
en haar man het altijd maar te druk hebben om zich echt met Saar bezig te
houden. Koolwijk tikt beide ouderparen helder op de vingers.
Je snapt het al: de reis zal een
leerzame tocht voor Obi worden, en ook wel voor de 10-jarige Saar. Richting
meer zelfstandigheid en zelfvertrouwen. En bij Obi met als beloning een
ballonvaart dankzij heldenmoed, vriendschap en ouders die beloven minder te
ruziën en beter samen te werken. En passant leert Obi iets over hoe goed
kunstenaars kijken.
Alles bij elkaar levert dit een snel verhaal op, echt voor jongere
lezers. Gericht op herkenning, identificatie: stomme ouders, boeven verslaan, vriendschap.
Die ontluikende vriendschap tussen Obi en Saar loopt via de geëigende paden.
Eerst vinden ze elkaar stom, daarna ontdooien ze enigszins en aan het eind is
er de verwachting van elkaar terugzien. Niet heel origineel. Jammer is ook dat
Koolwijk zo opvallend expliciet is. Je hoeft werkelijk niets zelf te verzinnen,
alles wat te maken heeft met de bedoelingen en de moraal van het verhaal wordt
erin gehamerd, ook door herhaling. Dat ze niet meer met z’n drieën zijn als
gezin. Dat het zakmes te duur was maar gekocht moest worden om nog een
belangrijke rol te spelen. Dat de rugzak meer is dan alleen een rugzak (‘Je hoeft
niet alles met je mee te sjouwen,’ zegt Saar). In die rugzak blijken namelijk
allemaal kleine wezentjes te wonen, die passen bij het karakter en de actuele
situatie van Obi. Onder anderen een druppel die groter en natter wordt als Obi
verdrietig is, een angsthaasje (Worm) en een echte helper (Plant), die steviger
wordt en groeit naarmate het verhaal vordert. Bij dat expliciete past dat de
opdracht, die niet aan het begin van het boek staat maar aan het eind, het nóg
eens zegt: Dit boek is voor iedereen met een rugzak.
Je herkent Faas meteen op de
cover: dat speciale paars (ook op verschillende plekken in het boek) en het
figuur en de warrige haardos van het hoofdpersonage Obi. En Koolwijk zorgt er
wel voor dat ze moeder en dochter rood en roodbruin haar kan geven, zodat we
ook die ‘herkennen’. Evenals een duik in het water, mannen met vikingbaarden en
een gespiegeld stadsaanzicht: typisch Faas. Maar, en dat is erg leuk, op een
aantal plekken zien we zomaar ook een ander, lichter en helderder palet. Zoals
op de duinen, aan zee en bij een landschapsbeeld met bloemen(velden). In het
boekenweekgeschenk viel van deze uitbreiding nog niks te zien, want de tekeningen
zijn daarin zwartwit en ook niet in het, overigens fraai geïllustreerde, Baas
van de wereld. En als het verhaal uit is, krijgt de lezer als cadeautje nog
acht pagina’s illustraties: een dubbelpagina met een schilderij van Babs met daarop
de personages en plekken van het avontuur, en zes portretten van de
rugzakbewoners. Prachtig.
Pieter Koolwijk, Linde Faas: Een rugzak vol, Lemniscaat,
Rotterdam 2025, 206 p. : ill. ISBN 9789047716365
deze pagina printen of opslaan