Poëzie

BOEKEN NR. 9, OKTOBER 2017

Erwin Steyaert: Alleen van kale reizen kom je thuis

door Dirk De Geest

Erwin Steyaert debuteert zopas met Alleen van kale reizen kom je thuis, maar de dichter heeft zich de afgelopen jaren al ruim laten gelden met publicaties in diverse tijdschriften. Voor deze bundeling zijn veel van die eerdere versies wel herwerkt, wat aantoont hoeveel aandacht de dichter geeft aan het geduldig polijsten van zijn teksten. Het centrale thema van zijn debuut is de zoektocht naar een ‘thuis’ voor de moderne, ontheemde mens. Het is een tocht die gedreven wordt door heimwee en verlangen, maar die tegelijk empathisch en met een zekere ironische afstand wordt beschreven.

De openingsreeks is in dit opzicht al typerend, met gedichten die laten zien hoe de mens slechts een bescheiden schakel vormt in een lange keten van generaties. Grootouders, ouders en kinderen passeren de revue, want zij zijn alle verbonden met het huis: ‘Het huis ruikt naar vader en moeder’. Het huis is gammel en broos; het vertoont alle sporen van de tijd en de geschiedenis. Tegelijk is het een oord van sprekende herinneringen die in sterk zintuiglijke bewoordingen worden opgeroepen.

Die sensuele benadering van de mens in zijn ruimte blijft ook in de daaropvolgende cycli doorwerken. De bundel bevat een aantal mooie gedichten over krachtige, vitale vrouwen, een thema waarbij de dichter ook inspiratie vindt in de wereldliteratuur en de beeldende kunsten. Het meest aangrijpend zijn evenwel de gedichten over de ouderdom en de dementie, met onder meer een beklijvende versie van Goethes befaamde ‘Erlkönig’; in deze versie is het de zoon die de onrustige vader moet kalmeren. Al die gedichten over het afscheid en de dood zijn tegelijk een hulde aan het bestaan en aan het verder leven in de herinnering en de poëzie. Niets is ooit echt voorbij, zo lijkt het wel.

Naast die intimistische verzen is de dichter echter evenzeer geboeid door wat zich vandaag aan hem voordoet. Dat komt met name tot uiting in de reeks ‘Trojaanse vrouwen’, die een persoonlijke aanklacht formuleert tegen hedendaagse wantoestanden. Terreur en oorlog krijgen hier, via vrouwenportretten, een persoonlijk gelaat. Tegelijk wordt die thematiek naadloos verbonden met het oude Passieverhaal en de lijdende moeder Maria. Minder geslaagd vind ik de reeks waarin de dichter zich schamper uitlaat over de haast en de vluchtigheid van de eigen tijd, die resulteert in oppervlakkigheid, roesmiddelen en een overweldiging door allerlei prikkels om genot te vinden. Die groteske toon ligt Steyaert beduidend minder dan de gedragen maar sobere toon van zijn andere verzen.

Niet alle gedichten uit Alleen van kale reizen kom je thuis staan als een huis. De bundel had nog wel wat schrapping kunnen gebruiken, ook al omdat sommige gedichten sterk op elkaar lijken en voor enige overlapping zorgen. Toch is hier onmiskenbaar een dichter aan het woord die (hopelijk) nog van zich zal laten horen: toegankelijk maar tegelijk ook mysterieus en diep.

Erwin Steyaert: Alleen van kale reizen kom je thuis, P, Leuven 2017, 91 p. ISBN 9789492339287

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri