4+ - Met Farwest
brengen Peter Elliott en Kitty Crowther een verhaal met een uitgesproken
humanitaire boodschap. Elliott en Crowther lieten zich oorspronkelijk
inspireren door de uitdrukking ‘qui va à la chasse perd sa place’, waarvan ook
het Nederlandse alternatief (opgestaan, plaats vergaan) en het Engelse goed
bekken (move your feet, lose your seat).
Tegen bergen, bossen, bizons -
in Crowthers kenmerkende kleurrijke potloodlijnen - gaat de ik-figuur met paard
en hond op jacht. Een bizon kan hij niet vangen, maar hij komt thuis met een
konijn. Daar blijken Jeff en Jim echter gezellig een kaartje te leggen en
koffie te drinken met een nieuwkomer, Koko, die de plaats van de ik-figuur
heeft ingenomen in de gezellige woonkamer (tegenover de grootse, weidse
landschappen zet Crowther in op knusse huiselijke taferelen: soep op het vuur,
koffiepot op de stoof).
Is er al verschil in
het uiterlijk van Jeff en Jim enerzijds en de ik-figuur anderzijds, dan wijkt
Koko nog veel verder af. Zijn naam springt in het oog, maar ook zijn
smiley-gezicht markeert hem als een heel ander type dan Jeff en Jim, al hebben
alle personages een zelfde zwart, bol neusje. De ik-figuur ervaart
gelijkenissen met de nieuwkomer (‘Hij hield van pannenkoeken en notentaart en
wilde, net als ik, dolgraag een snorrenbaard’), maar voelt zich evengoed door
hem bedreigd.
Siska Goeminne zorgde voor een
soepele, rake vertaling op rijm van de korte tekst die heel goed duidelijk
maakt wat er aan de hand is: ‘Het was niet makkelijk in het begin, ik moest
eraan wennen dat hij bleef. Dat hij mijn pyjama droeg, op mijn paard rondreed
of kaartjes naar mijn papa schreef’. Wat de ik-figuur als (typisch) van
zichzelf is gaan ervaren, blijkt nu de nieuweling erbij is gekomen niet langer
vanzelfsprekend.
Crowther brengt de nieuwe treffend in beeld als middelpunt van de
belangstelling, waar het ik-personage ondertussen letterlijk aan de kant staat,
hond en paard van baasje wisselen en de Ik van frustratie zijn hoed gaat
opvreten . Gaandeweg accepteert de ik-figuur echter de situatie. Die biedt ook
voordelen: Koko verlicht het werk en is een uniek persoon met verschillende
talenten. Het leven met vier is lang zo slecht niet. ‘Ik was mijn plaats kwijt,
maar wat bleek? Er was plaats zat!’, klinkt het dan ook in de tekst. Gaandeweg
groeit de acceptatie en verandert die in erkenning en appreciatie: Koko krijgt
van de anderen een mooie hoed en pijl-en-boog cadeau. En daarmee trekt hij op
zijn beurt op jacht: hij weet zelfs een bizon te vangen. Maar wat treft hij aan
als hij thuiskomt?
Dit boek kan je lezen als een stapelverhaal over een steeds uitdijende
gemeenschap, maar ook als een pleidooi voor gastvrijheid en voor het inzicht
dat leven plaatsmaken is. De link tussen ‘opgestaan, plaats vergaan’ en het Far
West-thema is in het Nederlands niet duidelijk (anders dan in het Frans), maar
visueel zorgt het wel voor een feestje. Het duo prentenboekmakers leeft zich
bovendien volledig uit in knipoogjes naar allerlei historische figuren. Wil je
meer weten over de ontstaansgeschiedenis en de achtergrond van dit interessante
boek, dan vind je goed interview op de blog Picturebook Makers (https://blog.picturebookmakers.com/post/174624862276/peter-elliott-kitty-crowther).
Peter Elliott, Kitty
Crowther: Farwest, De Eenhoorn, Wielsbeke 2019, 32 p. : ill. ISBN 9789462913936. Vertaling van Farwest door Siska Goeminne
deze pagina printen of opslaan