Vanaf zes jaar

JEUGDBOEKEN NR. 5, MEI 2019

Rindert Kromhout, Jan Jutte : Mevrouw Wervelwind

door Henk van Viegen

6+ De Bloomsbury-groep blijft Rindert Kromhout inspireren. Bekend is zijn trilogie voor 12+ over enkele hoofdfiguren uit het gezelschap: Soldaten huilen niet, April is de wreedste maand (Leopold 2013) en Vertel me wie wij waren (Leopold 2014). En nu, in zijn 150ste kinderboek, voert hij een reïncarnatie op van hun mecenas en gastvrouw, Lady Ottoline Morrell, ook inspiratiebron voor werk van onder anderen Huxley en Lawrence.
 
Het motto van het boek is een uitspraak van haar: ‘Stilstand is waar ik bang voor ben. Avontuur en mislukking zijn veel, veel beter’. In dit prentenboek heet ze Mevrouw Wervelwind, een daverende speaking name. Letterlijk alles en iedereen zal in het dorpje waar dit verhaal zich afspeelt, nooit meer hetzelfde zijn. De bakker zal zijn koekjesaanbod gaan variëren, hoe beroemd zijn superkoekje ook is. De meubelmaker wil voortaan ook best eens een scheve stoel maken, de kokkin van het eethuis gooit haar principes over voor- en nagerecht overboord en de kunstenares experimenteert met ondersteboven schilderijen: heel verruimend allemaal!
 
Mevrouw Wervelwind komt op een belangrijk moment het dorp binnenwaaien. De juf droomt van een avontuur in de wijde wereld, ‘Een dag of een jaar of langer of korter, dat weet ik nog niet’. Eigenlijk is de school dus op zoek naar een nieuwe juf, maar de kandidaten die zich komen voorstellen, voldoen werkelijk helemaal niet -- opvallend genoeg voor zo’n ingedut dorpje mogen de kinderen zelf bepalen wie er geschikt is. Mevrouw Wervelwind, ja, dat zou een goeie juf zijn, de kinderen gaan vanzelf huppelen of op hun handen lopen als ze voorbijkomt. Ook een duif probeert eens anders te vliegen dan normaal. Maar mevrouw Wervelwind heeft helemaal geen zin in juf worden, simpelweg omdat ze kinderen niet leuk vindt.
 
Zoals gebruikelijk gaat Kromhout niet op de knieën. Sommige grappen zijn alleen voor oudere kinderen en volwassenen te volgen, en ook de beeldspraak is best pittig (‘haar armen wiekten als de vleugels van een paradijsvogel’). Dat geldt ook voor de boodschap, maar de ommekeer in het dorp zal voor zes-plussers zeker grappig zijn. Die boodschap is op zich niet superorigineel, ook nog niet echt een zaak om te overdenken voor kleine kinderen, en is wellicht ook een beetje drammerig: niet één bewoner geeft een beetje tegenwicht.
 
Illustrator Jan Jutte (zijn zoveelste samenwerking met Kromhout, die hij waardeert om zijn stevige teksten) is zijn vertrouwde zelf: dik gepenseelde contourlijnen, weinig details en nauwelijks heldere kleuren (wat hier goed uitkwam). Dat mevrouw Wervelwind er zo kleurrijk uitziet, komt voor een deel door wat roden en blauwen, maar vooral door de grijze, bruine, zachtgele en beige kleding van de dorpsbewoners en het zachtroze en -groen van de huizen en de velden. Zie ook de grauwe kleurloosheid van het atelier van de schilderes.  
 
De kleding van de kinderen zal wel enigszins verwijzen naar de jaren twintig en dertig van de 20ste eeuw, met hun petjes, pofbroeken en jurkjes met voorschoot. Het totaalomslag toont de tegenstellingen al fraai, evenals het advies de boel ook eens van een andere kant te bekijken. De auto-met-chauffeur blijft aan de rand van het dorp, mevrouw Wervelwind is er maar eventjes. Op de titelpagina schildert Jutte het portret van Wervelwind. Het verwijst naar het schilderij dat Augustus Edwin John in 1919 van lady Morrell maakte, met grote hoed en met geprononceerde mond en neus.
 
En de juf van dit over het geheel geslaagde, vrolijke boek? Die blijft. Knotje en brilletje heeft ze nog, maar haar grijze jurk heeft ze verruild voor een gekleurde, gemaakt uit de lange sjaal die mevrouw Wervelwind verloor toen ze het dorp weer uitwapperde. Of deed ze het expres?
 
Rindert Kromhout & Jan Jutte: Mevrouw Wervelwind. Amsterdam, Leopold, 2019. ISBN 9789025875275. Distributie Standaard Uitgeverij 

deze pagina printen of opslaan

Nieuwe recensies

BOEKEN NR. 3, MAART 2024

Binnen in de aarde is een berg

Hester Knibbe

De zomers

Ronya Othmann

Het mensenschip

Autran Dourado

Onze James. De vrouwen van Ensor

Jan Bultheel, Eric Min (nawoord)

Woestijnpassages

Emmelien Kramer

naar overzicht

JEUGDBOEKEN NR. 3, MAART 2024

Een toren van tijgers

Lizette de Koning, Gareth Lucas (ill.)

Eenbeen

Thijs Goverde

Roofvogels. De mooiste en machtigste dieren in de lucht

Walter De Raedt, Joris De Raedt (ill.)

Salto

Arndís Thórarinsdóttir, Linde Faas (ill.)

Springlevend

Saskia de Bodt

naar overzicht


ontwerp: Ann Van der Kinderen   |   programmatie: dataweb   |   © MappaLibri