Poëzie

Sasja Janssen: Ik trek mijn species aan

door Dirk De Geest

Met Ik trek mijn species aan vat Sasja Janssen een ambitieus project aan. De dichteres kiest niet voor anekdotes en herinneringen, maar voor dieperliggende problematiek. In haar optiek is identiteit geen louter persoonlijke kwestie, maar een combinatie van genetische bepaling en van rollenpatronen. Dat verklaart de titel, die suggereert dat het mogelijk zou zijn om een bepaalde ‘soort’ te worden of zich net van dat label te ontdoen. Die zoektocht naar een identiteit wordt verbonden met een soort van wedergeboorte, die in de eerste reeks gedichten in deze bundel wordt uitgewerkt. Dat tot stand gekomen ik is echter geen definitief en vaststaand gegeven; het is integendeel bij uitstek wendbaar, sensueel en grillig. Het kronkelt en weigert zich vaste paden te laten opleggen. Dat verzet tegen fixatie wordt ook een programma, waarbij het ik zich zoveel mogelijk op het moment zelf wil fixeren, zonder ver vooruit of achteruit te kijken of zich te beperken tot ingewikkelde gedachteconstructies.
Voor dat thema heeft Sasja Janssen in deze bundel de geschikte stijl gevonden. Elk beeld staat op zijn plaats, en ook de vele syntactische ontregelingen en herhalingen blijken bij uitstek functioneel. Het haperen van de taal lijkt de wendbaarheid van het ik nog te vergroten. Vooral de visionaire kracht van de dichteres is opmerkelijk: ze weet in enkele beelden een panorama op te roepen, vaak met een groteske of surreële inslag. Ook de compositie van de bundel als geheel is bijzonder doordacht. De reeksen zijn thematisch erg samenhangend en belichten ieder andere facetten van het centrale thema: ‘De steken’ gaat bijvoorbeeld over agressiviteit, maar ook over het naaien van textiel en (zondige) seksualiteit. De bundel wordt daarenboven omkaderd met retorische en ironische verzen waarin het ‘genoeg over ik gedicht’ wordt geproclameerd. Dat alles maakt Ik trek mijn species aan tot een rijke bundel.


Sasja Janssen, Ik trek mijn species aan, Querido Amsterdam, 2014, 68 p., € 17,99. ISBN 9789021456010. Distributie: WPG Uitgevers

Oorspronkelijk verschenen in de Leeswolf 2014

deze pagina printen of opslaan