14+
- Meer dan drie jaar na het verschijnen van het laatste boek, blaast uitgeverij Querido de reeks 'Slash', ‘op waargebeurde levensverhalen van jongeren gebaseerde adolescentenromans’, nieuw leven in. Auteur van dienst is Gideon Samson, die zich met romans als Ziek (2009) en Zwarte zwaan (2012) recentelijk in de kijker schreef. Voor Overspoeld fictionaliseerde hij de ervaringen van de achttienjarige Julius ’t Hart, die in 2004 de verwoestende tsunami op Sri Lanka overleefde.
Als Julius — Pieter in de roman — op Facebook een vriendschapsverzoek van een zekere Elin krijgt, brengt dat veel herinneringen naar boven. Meer dan vijf jaar ervoor ontmoette Pieter ‘de schone Zweedse’ op Sri Lanka, waar hij als vrijwilliger kinderen met een handicap Engelse les gaf. Hun prille romance werd door de vloedgolf overspoeld. Meteen wordt duidelijk dat Samson er niet in slaagt om deze voor Julius ingrijpende, allesoverheersende ervaring tot leven te wekken. Het nogal afstandelijke relaas lijkt volledig ontdaan van levensechte emoties.
De inderhaast geregelde ontmoeting met Elin in Amsterdam, meer dan vijf jaar later, brengt een lang verborgen persoonlijk geheim aan het licht, waarmee Samson zijn oppervlakkig verhaal van enige diepgang probeert te voorzien. Het komt rijkelijk laat en sorteert bovendien allerminst het beoogde effect. Dat Julius/Pieter de traumatische ervaringen nog niet verwerkt heeft, er nauwelijks over kan spreken, is geheel geloofwaardig, maar het krijgt in Overspoeld niet voldoende stilistisch vorm: 'De aanblik van die dode vrouw deed me niets, het lijk nam ik voor kennisgeving aan. Ik was een overlevingscomputer.' Samson schrijft gelikt proza. Slechts af en toe laat hij zich tot overspannen beelden verleiden: 'De stilte van de nacht boorde zich bij me naar binnen, duwde daar alle oorverdovende indrukken van die dag naar de randen. Een maagdelijke kern bleef over. Die kern was ik.'
Een uniek levensverhaal 'van binnenuit' schrijven is volgens de ‘Nabeschouwing’ geen sinecure: 'Mijn verhaal is mijn verhaal. Een boek is een boek. En die twee dingen zijn niet hetzelfde.' Precies daarom had ik liever het échte verhaal van Julius ’t Hart gelezen, in plaats van deze van alle emotie ontdane versie.
Gideon Samson, Julius 't Hart, Overspoeld, Querido Amsterdam, 2014, 173 p., € 14,99. ISBN 9789045116433. Distributie: WPG Uitgevers
Oorspronkelijk verschenen in de Leeswelp 2014
deze pagina printen of opslaan